اعتبار سندي زيارت هاي ناحيه مقدسه - صفحه 37

ميزان اعتبار سندى زيارت از دو چشم انداز درخور تأمّل است: 1. بررسى اعتبار سند به طور خاصّ، 2. بررسى اعتبار آن با اعتماد بر توثيقات عامّ، يعنى بر اساس نظريّه اعتبار رُوات و روايات كتاب المزار الكبير.

اعتبار روات و روايات المزار الكبير

مطابق قاعده رجالى توثيق عامّ راويان و روايات كتاب المزار الكبير وجه اعتبار دو اِسناد اوّل روشن است، درباره اين مبناى رجالى توضيحاتى در بحث مصادر و اِسناد زيارت دوم خواهد آمد.

اعتبار اسانيد زيارت به طور خاصّ

اينك به بررسى ميزان اعتبار اسانيد بالا به طور خاصّ مى پردازيم.
ابن المشهدى زيارت مورد بحث را از طريق دو فقيه و محدّث نامور شيعه عماد الدين طبرى و حسين بن هبة اللّه به مفيد ثانى، شيخ حسن فرزند شيخ طوسى، به پدر بزرگوارش مى رساند.
ابن طاووس نيز آن را با اِسناد خود ـ كه اعتبارش بر آشنايان به طرق اسانيد و اجازات روشن است ـ به شيخ طوسى مى رساند.
شرح حال راويان: هم در اِسناد ابن المشهدى و هم ابن طاووس، شيخ الطائفة اين زيارت را به واسطه أحمد بن محمد بن عيّاش از عبد المنعم بن النعمان نقل مى كنند كه زيارت مزبور به دست شيخ محمّد بن غالب اصفهانى از ناحيه مقدّسه صادر شده است.
يك. ابن عيّاش؛ ابوعبداللّه احمد بن محمد بن عياش از مشايخ روايى شيخ طوسى بوده و داراى تصنيفات متعددى در موضوعات مختلف است، مامقانى و وحيد بهبهانى او را حسن شمرده اند. ۱ شيخ طوسى در كتاب الفهرست مى گويد:
كان سمع الحديث و أكثر و اختلّ في آخر عمره... و صنّف كتباً، منها: مقتضب الأثر... ۲

1.ر. ك: تنقيح المقال، ج۱، ص۸۸.

2.از كتابهاى ديگرش كه مى توان نام برد، الاغسال، كتاب اخبار أبي هاشم الجعفري ـ رحمه اللّه ـ، كتاب شعر أبي هاشم، كتاب أخبار جابر الجعفي، الاشتمال على معرفة الرجال، كتاب ذكر من روى الحديث من بني عامر بن ياسر، ما نزل من القرآن في صاحب الأمر(ع)، كتاب في ذكر الشجاج، كتاب عمل رجب، كتاب عمل شعبان، كتاب عمل شهر رمضان، كتاب أخبار السيّد(الحميري)، كتاب في اللؤلؤ و صنعته و أنواعه، كتاب أخبار وكلأ الأئمّة الأربعة(ع) است. ر. ك: الفهرست، ص۷۹.

صفحه از 65