روايات و تأليفات ^۱ اوست كه حاكى از اعتقاد شيعى قوىّ و بالاى ابن عيّاش و نقل روايات معجزات و مناقب بلند است؛ امورى كه در زعم چنان افرادى غلوّ پنداشته مى شد و چنين رواتى به سهولت مورد سوء ظنّ و رمى به غلوّ قرار مى گرفتند. لذا بسيارى از محقّقان در رجال نسبت به اين مبناى در جرح و تضعيفِ راويان قلم تحقيق برداشتند و به انكار آن پرداختند.
به هر حال، با وجود چنان فضايى در تضعيف روات حديث و با وجود سخت گيرى هاى نجاشى در نقل روايت، فضل و شخصيت ابن عيّاش مانع از پذيرش اين تضعيف توسّط نجاشى مى گردد. از اين رو، در موارد زيادى ^۲ از ابن عيّاش روايت مى كند و بر آن اعتماد مى نمايد. اين نكته نيز مورد عنايت باشد كه هم عصرى نجاشى با ابن عيّاش و اشتهار وى و دوستى آن دو مانع از آن مى شد كه نجاشى مبناى خود در امتناع از نقل حديث از وى را فراموش نمايد، و ظاهر از رجال نجاشى هم اين است كه نقل روايت نجاشى از ابن عيّاش متأخّر از نگارش ترجمه ابن عيّاش بوده است. از اين رو، عمل نجاشى حاكى از برگشت وى يا لااقلّ عدم جدّيّت او در مبناى مزبور بوده است.
در نتيجه، علاوه بر توثيق عامّ ابن عيّاش به جهت نقل ابن المشهدى و نيز روايت نجاشى و شيخ صدوق ^۳ از او، كثرت تخريج حديث از وى از سوى بسيارى از ثقات ^۴ نيز نشان از مورد اعتماد بودن حديث ابن عيّاش دارد. اگر هم احياناً كسى اين توثيقات عامّ را به دليل تعارضش با تضعيف ياد شده نپذيرد، خود اين تضعيف نيز امر ناتمامى است و مدح ها و محاسن ذكر شده اطمينان به حسن حال او ايجاد مى نمايد؛ به علاوه، به كمتر راوى ثقه اى را برمى خوريم كه تضعيفات ناتمامى از اين دست نداشته باشد.