بررسى سندِ چند حديث مشهور(2) ^۱

؛ جهاد فرحات

حوزه هاى علمى ما پيوسته با شمارى از ويژگى هاى برجسته در عرصه علمى شناخته شده است. بهترين آنها اينكه شيوه پى گرفته را در بررسى و گفت وگو تعريف كرده، جز به روش علمى و استوار بر دليل، رضايت نداده است؛ چندان كه گفته «ما فرزندان دليل هستيم و هر جا دليل باشد، به همان سو مى گرويم»، نخستين جمله فشرده اى است كه دانشجو با آن برخورد داشته است. بر اوست كه كاخ شكوهمند علمى خود را بر آن بنيان نهد و اگر جز اين باشد، با وزش اولين نسيم، هرچند شديد نباشد، فرو مى ريزد.
دانشمندان نيك، با رعايت دقيق اين ويژگى و امانت، همواره توانسته اند احكام و آيين دين را بيان كرده، دل هاى مخالفان را درهم كوبند. تا آنجا كه در صورت مرور زندگى هر يك از دانشمندان، از هم عصران معصومان تا معاصران خويش، آنها را با دليلْ پيروز يافته، همراه با استدلال و برهان مى يابى كه به افكندن سخن عارى از دقت خرسند نيستند.
اين چنين، كوشش هاى دانشمندان نيكوى ما به مدد ايشان رسيده است. آنها شب ها را زنده داشته، دشت ها و بيابان ها را پيموده، رنج هاى سفر و غربت را برتافته، تا توانسته اند اين مذهب را به ما برسانند؛ مذهبى كه با آن، خدا را باور كنيم و در راهنمايى خويش بدان، او را سپاس گزارده، بر آن پايه هاى زندگى را استوار كرده، زير پرچمش جهاد كنيم و در راه دفاع از آن به شهادت برسيم.
در اين روزگار برما ـ كه خود را وقف اين مكتب كرده ايم ـ بايسته است كه همان راه را بپوييم و همان گام را پى بگيريم، وگرنه در برداشتن امانتْ كوتاهى ورزيده، در پاسداشت حقوقْ دچار تفريط شده و به دشمنانِ منتظرِ فرصت امكان داده ايم تا به اين بناى باشكوه ـكه در راهش عمرها، خون ها و قربانى ها نثار شده ـ دست يابند.