نقد و بررسي قواعد وضع شناسي در « المنار » ابن قيم (2) - صفحه 140

ب. شايد رابطه «جن» با پيامبر(ص) را منكر است. در اين صورت، به آيات قرآن ۱ و ۲ و ۳ بايد مراجعه كرد.
ج. شايد وى خوف يا رجاى شيطان را قبول ندارد؛ در حالى كه «قال (الشيطان): انى برى منك انى اخاف اللّه رب العالمين».۴

بررسى و نقد قاعده سيزدهم؛ مخالفت با قرآن

سيزدهمين قاعده كلى ابن قيم مخالفت متن حديث با معناى «صريح قرآن» ۵ است.
در عرضه اين قاعده توسط ابن قيم، طبق معمول، اغتشاش ذهنى نمودار است. زيرا گرچه ابتدا اين قاعده را در صفحه 80 آورده امّا در صفحات52، ذيل حديث شماره 57 و 68. ذيل فصل 16 و 77، ذيل حديث 135 نيز آن را تكرار مى كند.
وى حديث «عمر دنيا هفت هزار سال بوده و ما اكنون در هزاره هفتم هستيم» را چون با صريح آيات: «انما علمها عند ربى»،۶«قل إنّما علمها عند اللّه»،۷«إن اللّه عنده علم الساعة»۸ مخالفت دارد، موضوع شمرده و به عنوان توضيحى تكميلى گويد:
اگر متن حديثْ صحيح باشد، از زمان ما تا قيامت فقط دويست و پنجاه و يكسال باقى مانده است. ۹ و ۱۰

1. فرق سال هاى دنيا با آخرت

آيا ممكن نيست، اصل حديث فقط «عمر دنيا هفت هزار سال است» بوده و راوى يا كاتب، برداشت شخصى خود را از سخنان پيامبر(ص) در قالب «و ما اكنون در هزاره هفتم هستيم» بدان افزوده باشد و حديث، اصطلاحاً «مدرج» باشد؟

1.سوره احقاف، آيه ۲۹؛ تفسير الجديد، ج ۶، ص ۴۴۳ ؛ تفسير نورالثقلين، ج ۵، ص ۱۹.

2.سوره جن، آيه ۷۲ ؛ تفسير البرهان، ج ۵، ص ۳۹۱ ؛ تفسير الصافى، ج ۵، ص ۲۳۴.

3.سوره جن، آيه ۱۹، همان.

4.سوره حشر، آيه ۱۶ ؛ تفسير بيان السعاده، ج ۴، ص ۱۶۵؛مقتنيات الدرر، ج ۱۱، ص ۹۷.

5.المنار، ص ۸۰.

6.سوره اعراف، آيه ۷.

7.سوره اعراف، آيه ۷۶.

8.سوره زخرف، آيه ۴۲.

9.(۷۴۹ ق).

صفحه از 143