مى توان به آسانى عكرمه را داراى تمايالات شيعى قلمداد كرد، همان گونه كه مؤلف محترم چنين ادعايى كرده است؟ ^۱
نكته آخر، اين كه ادعاى داشتن تمايلات شيعى براى عكرمه ^۲ به خاطر نقل مرحوم طبرسى از وى، به هيچ وجه نمى تواند بر مبناى عقلى و نقلى صحيحى استوار باشد؛ چرا كه اگر اين استدلال را بپذيريم، در اين صورت، افراد زيادى نظير حسن بصرى، قتادة بن دعامه، مجاهد بن جبر، ضحاك بن مزاحم، ابراهيم زجاج و ديگران را كه در «مجمع البيان» احاديثى از آنان نقل شده است، بايد در زمره متمايلان به شيعه معرفى كرد، در حالى كه واقعيت مطلب خلاف آن است.
حق اين است كه در «مجمع البيان» نيز همانند تفسير «تبيان» از مفسّران و راويان عامّه به مناسبت تفسير، مطالبى نقل شده است؛ ^۳ ولى نقل اين بزرگواران از آنان، هرگز دليل صحت همه اقوالشان يا پذيرش تمامى مرويّات آنها نيست؛ چه رسد به اين كه شاهد و گواه تمايلات شيعى آنها باشد!
همان گونه كه مؤلف فقيد، طبرسى در «مجمع البيان» مى نويسد: «كسانى نظير ابوهريره، انس، ابن عمر، عكرمه، حسن بصرى، ضحاك، عايشه، جبايى، قتاده و مجاهد، نزد شيعه معتمد و موثوق به نيستند» ^۴ و بايد همانند علامه حلى در قسم دوم «خلاصة الأقوال» (در باب ضعفا) گفت: «عكرمة مولى بنى عباس ليس على طريقنا ولا من أصحابنا». ^۵
در پايان نكته چهارم، تذكر اين مطلب ضرورى است كه حقيقت امر درباره مقاتل بن سليمان نيز چنين است و درباره وى نيز نمى توان به آسانى مدعى بود كه از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) است. ^۶ گذشته از اين، عبارت مؤلف درباره وى تا حدودى مضطرب است؛ زيرا كه در يك