تأملی در مقاله (دروغ پردازان در حوزه حديث اهل سنّت) - صفحه 188

ارزشمند «الغدير» پس از «علم الحديث» و «أضواء على السنة المحمدية» قرار مى گيرد و در شماره49 «رجال كشّى» بعد از «معجم رجال الحديث» مى آيد و در شماره53، كتاب «الاصابه» ابن حجر بعد از «أضواء على السنة المحمدية» ذكر مى شود؛ اما در شماره 35 و 47، اين نكته مراعات شده و مثلا «علم الحديث» بعد از «الغدير» قرار گرفته است. ۱
به علاوه، به نظر نمى رسد روش پاورقى شماره 8 (در صفحه 95) چندان معمول و قابل قبول باشد. در اين صفحه، چنين آمده است:
7ـ الموضوعات، ابن جوزى، ج2، ص284؛ الكشف الحثيث، ص37
8ـ همان، ص22؛ همان، ص39؛ ميزان الاعتدال، چاپ اول، بيروت، دار احياء الكتب العربية، 1382هـ، ج1، ص31
ذكر دو مورد «همان» در يك پاورقى، على الظاهر با هيچ شيوه مأخذ نويسى منطبق نيست؛ شبيه اين اشتباه در پاورقى شماره 54 هم تكرار شده است.
به نظر مى رسد كه شيوه محقق توانمند مقاله «منع تدوين حديث» در همان شماره فصلنامه «علوم حديث»، الگوى مناسبى براى رفع اين گونه اشكال ها باشد.
آخرين سخن، اين كه: تاريخ وفات ابن جوزى در صفحه 93 به غلط «510» ذكر شده و صحيح آن در صفحه 94 به درستى «597» آمده است. ضمنا در صورتى كه كتابهاى «موضوعات» هم بر اساس يك ترتيب منطقى، مثلا برحسب سال وفات مؤلفانش تنظيم مى شد، و مقاله هم نه به يك باره و ناگهانى، بلكه با يك نتيجه گيرى ـ هر چند مختصر ـ پايان مى پذيرفت، بهتر و زيبنده تر بود.
براى مؤلف محترم و همه خادمان ساحت مقدس قرآن و عترت، توفيق و سربلندى آرزومندم!

1.همان، ص۱۰۶

صفحه از 188