عبد الرحمان جامى

عبد الرحمان جامى

از شاعران معروف قرن نهم

نور الدين عبد الرحمان جامى ، از شاعران معروف قرن نهم است . پدرش نظام الدين دشتى ، منسوب به محلّه دشت اصفهان است كه به ولايت جام مسافرت كرد . عبد الرحمان در جام ، متولّد شد و جامى لقب گرفت . وى به مكّه سفر كرد و در بازگشت ، به دمشق ، تبريز و در سال ۷۸۷ ق ، به هرات رسيد . وى آثار بسيارى دارد كه از جمله آنهاست : ديوان جامى ، هفت اورنگ ، نقد النصوص ، نفحات الأنس ، لوايح ، لوامع ، شواهد النبوة ، بهارستان ، مناسك حج ، رساله تهليليه در علم دين ، تحقيق مذهب صوفيان ، رساله موسيقى ، رساله علم قوافى ، تجنيس الخط ، منشآت ، معمّيات ، الفوائد الضيائيه و تاريخ صوفيان . جامى در سال ۸۹۷ ق ، درگذشت .

او در مدح امام علی(ع) چنین سروده است:

قَد بَدا مشهدُ مولاىَ أنيخوا جَمَلى[۱]

كه مشاهد شد از آن مشهدم انوار جلى

رويش آن مظهر صافى است كه بر صورت اهل

آشكار است در او عكس جمال ازلى

چشمم از پرتو رويش به خدا بينا شد

جاى آن دارد اگر كور شود معتزلى

زنده عشق نَمُرده است و نميرد هرگز

لا يزالى بُود اين زندگى و لم يَزَلى

در جهان نيست متاعى كه ندارد بَدَلى

خاصه عشق بود منقبت بى بَدَلى

دعوى عشق و تولّا مكن ، اى سيرت تو

بغض ارباب دل از بى خِردى و دَغَلى

مُشك بر جامه زدن ، سود ندارد چندان

چون تو در جامه گرفتار به كُند بغلى

چون تو را چاشنى شهد محبّت نرسيد

از شهِ نحل ، چه حاصل ز لباس عسلى

جامى از قافله سالار ره عشق تو را

گر بپرسند كه آن كيست ، على گوى ، على .[۲]


[۱] مزار مولايم نمايان شد . شتر مرا رها كنيد .

[۲] ديوان جامى ، ويراسته هاشم رضى ، انتشارات پيروز .