از آنجا كه به يُمن بزرگداشت يكصدمين سال تولّد آن بزرگْ احياگر قرن و به پاس ارج نهادن به يك عمر تلاش علمى و عملى ايشان در راه كسب فضايل و اشاعه آن, و جهاد و مبارزه عليه هرگونه بيداد و ستم, مقالات متعدّدى در ويژه نامه هاى مجلات و جرايد به بحث و بررسى در اين زمينه ها اختصاص يافته و از جمله, چندين مقاله در باره اربعين حضرت امام(ره) منتشر شده است, نگارنده بدون پرداختن به مباحث مطرح شده در «شرح چهل حديث», بلكه با الهام از مقدمه موجز و كوتاهى كه حضرت امام(ره) بر كتاب خود نگاشته, به شرح و توضيح دو مبحث از مباحث متعدّد مربوط به اربعين و اربعين نگارى اقدام نموده است تا بدين وسيله, هم در يادمان آن بزرگمرد تاريخ معاصر ايران, سهمى (هرچند كم و ناچيز) داشته باشد, و هم به علل و انگيزه هايى كه آن حضرت را به نگارش اربعين وادار نمود, با نگاه ژرف ترى نگريسته شود.
حضرت امام (ره) در توضيح مختصرى كه در آغاز اين كتاب آورده, هدف از نگارش آن را چنين تقرير كرده است:
اين بنده بى بضاعتِ ضعيف, مدّتى بود با خود حديث مى كردم كه چهل حديث از احاديث اهل بيت عصمت و طهارت را (كه در كتب معتبره اصحاب و علما ـ رضوان الله عليهم ـ ثبت است), جمع آورى كرده و هر يك را به مناسبت, شرحى كند كه با حال عامّه مناسبتى داشته باشد و از اين جهت, آن را به زبان فارسى نگاشته كه فارسى زبانان نيز از آن بهره برگيرند. شايد, ان شاء الله, مشمول حديثِ شريفِ ختمى مرتبت ـ صلى اللّه عليه وآله ـ شوم كه فرموده است: من حفظ على أمّتى أربعين حديثاً ينتفعون بها, بعثه الله يوم القيامة فقيهاً عالماً. ۱
همان گونه كه ملاحظه مى شود, حضرت امام(ره), حديث اربعين را از احاديث معتبرى مى داند كه از پيامبر (ص) روايت شده است. از اين رو, بدون كم ترين بحث و بررسى در اسناد و رجال حديث, به نقل آن مبادرت ورزيده است و چون به مضمون و
