دوران فرصتی بود برای ساماندهی اعتقادی و سیاسی شیعیان. شیفتگان آل محمد صلی الله علیه وآله از این فرصت بهره جستند و پروانهوار گرد آن حضرت حلقه زدند.
ابو جارود با شرایط جسمی و موقعیت جغرافیایی که داشت،۱ تنها در ایام حج میتوانست به مدینه سفر کند و در کنار امام باقر علیه السلام به مکه رود و مناسک حج را به جا آورد و در این همراهی از دریای دانش باقر العلوم علیه السلام بهره برد. چندین گزارش از ابو جارود در باره این گونه سفرها و همراهی وی با امام باقر علیه السلام نقل شده است.۲ بررسی احادیث ابو جارود نشان میدهد او در زمینههای تفسیر قرآن، مباحث اعتقادی، احکام، آداب و سنن از آن حضرت دانش میاندوخت، که در این میان احادیث تفسیری و مباحث امامت، بیشترین سهم را دارند.
ب ـ همراهی با امام صادق علیه السلام
ابو جارود از امام صادق علیه السلام روایات اندکی نقل کرده است. همراهی ابو جارود با امام صادق علیه السلام در دو مرحله انجام گرفته است، نخستین مرحله، میان آغاز قیام زید و شهادت امام باقر علیه السلام است که حدود هفت سال به طول انجامید. این ملاقاتها در ایام حج رخ میداد. او در این ایام به مدینه میرفت و همراه امام صادق علیه السلام مناسک حج را به جا میآورد و در همین ملاقاتها از علوم آن امام بهرهمند میشد. در برخی از روایات اشاراتی به این مطلب شده است.۳
مرحله دوم، به دوران پس از شهادت زید باز میگرد. وی در این دوران به خاطر یاری زید، به طور طبیعی میبایست تحت پیگرد قرار میداشت و از سوی دیگر کهولت سن وی مزید بر علت شده و طبیعی است که ملاقات او با امام صادق علیه السلام اندک باشد. و اگر بپذیریم که وی مدتی
1.. همو گوید: «به امام باقر علیه السلام گفتم: من مردى نابینا و ناتوان در پیمودن راه هستم و همیشه نمیتوانم به دیدار شما بیایم. میخواهم از شما درخواستی نمایم. امام فرمود: درخواستت را بخواه. گفتم: مرا آگاه کن از دینى که خداوند شما و اهل بیتتان را بر آن داشته است، تا من نیز بر آن دین باشم» ( الکافى، ج ۲، ص ۲۱، ح ۱۰).
2.. الکافى، ج ۲، ص ۲۱، ح ۱۰ و ج ۶، ص ۴۷۷، ح ۶.
3.. عن أبی الجارود قال: دخلت على أبی عبد الله علیه السلام لابساً خُفّاً أحمرَ. فقال لی: أو ما علمتَ أنَّ الخفَ الاحمر لُبسُ الجبابرة، فالابیض المَقشور لبس الاکاسرة، و الاسود سنّتنا و سنّة بنی هاشم. قال أبو الجارود: فَصَحِبتُ أبا عبد الله علیه السلام فی طریق مکة و علیه خف أحمر. فقلت له: یا ابن رسول الله! کنْتَ حدّثتنی منه فی الاحمر أنه لبس الجبابرة. قال: أما فی السفر فلا بأس به فإنه أحمَلُ للماء و الطین، و أما فی الحضر فلا (مکارم الأخلاق، ص ۱۲۱).