هنگام وحی؛ 9. روایاتی در باره نزول قرآن بر هفت حرف؛ 10. روایاتی در باره نزول قرآن بر ده حرف.
در این پایان فصل، سه پژوهش مرتبط با نزول قرآن افزوده شده است.
در «پژوهشی در باره نزول دفعی و تدریجی قرآن کریم»، ادله و شواهد قرآنی، روایی و عقلی دو نظریه مهم و مطرح (1. نزول تدریجی و نزول دفعی؛ 2. نزول تدریجی)، بررسی و نتیجه گرفته می‌شود: «بررسی ادله و شواهد دو دیدگاه، حاکی از ترجیح دیدگاه "دفعی و تدریجی" بر دیدگاه "دفعی" است. دیدگاه نخست، نزول تدریجی قرآن را رد نمی‌کند؛ بنا بر این، با صراحت آیاتی که از نزول تدریجی قرآن خبر می‌دهند، سازگار نیست. این آیات، تنها وجود نزول تدریجی را ثابت کرده‌اند و به هیچ روی، بر نفی نزولی دیگر دلالت ندارند ... نزول قرآن به صورت دفعی الزاماً بدین معنا نیست که قرآن کریم در قالب الفاظ و کلمات به صورت آیات و سور و به شکل تفصیلی نازل شده است. بنا بر این دیدگاه، حقیقت قرآن، الفاظ، اجزا، فصول، شئون و زمان ندارد. این حقیقت، در نزول دفعی بر پیامبر نازل شده است و در نزول تدریجی، همان حقیقت به جامه الفاظ و کلمات و زمان و شأن نزول درآمده و به تدریج بر آن حضرت فرود امده است؛ از این رو بسیاری از اشکال‌های گروه دوم بر این دیدگاه وارد نیست ... .
ادله دیدگاه دوم، متعدد و مختلف اند و هم بر نقل قرآن و روایات تکیه دارند و هم بر ادله و شواهد عقلی و بدین روی، واحد بودن برخی اخبار موجب ردّ آن نمی‌شود؛ افزون بر آن گروه دوم نیز در استدلالات روایی خود بر اخبار واحد تکیه کرده‌اند».
«پژوهشی در باره نخستین و واپسین وحی قرآنی» روایات فریقین و نیز گزارش‌های تاریخی گوناگون در باره نخستین و واپسین وحی الهی را بررسی می‌کند. در موضوع «نخستین آیه یا سوره نازل شده»، سه دیدگاه مطرح و با بررسی ادله نتیجه گرفته می‌شود: «در نگاهی کلی به این سه دیدگاه، شاید بتوان چنین نتیجه گرفت که نزول سه یا پنج آیه از آغاز سوره علق، با آغاز بعثت مقارن بوده است، سپس چند آیه از ابتدای سوره مدثّر نازل شده است؛ ولی نخستین سوره کاملِ فرود آمده بر پیامبر صلی الله علیه وآله، سوره حمد است که "فاتحه الکتاب" خوانده می‌شود. همچنین می‌توان گفت که در هر صورت، نخستین آیه‌ای که بر پیامبر صلی الله علیه وآله نازل شده است "بسم الله الرحمن الرحیم" است ...».
