با تحلیلی که از نظریه پنجم ارائه و به معنای تفاوت لهجه دانسته شد، به نظر میرسد که تفاوت جوهری میان این نظریه و نظریه ششم وجود ندارد. بر این اساس، دو نظریه پنجم و ششم، روایت سبعة احرف را به معنای تفاوت لهجه دانستهاند. با فرض پذیرش صحّت صدور روایات سبعة احرف، نظریه ششم را میتوان توجیه قابل قبولی برای این دست از روایات دانست، البته با این تفاوت که نباید لهجههای هفتگانه آن را منحصر در لهجههای عرب معاصرِ نزول دانست ... پیداست که لهجههای مختلف، هیچ گاه به معنای اختلاف در متن نخواهد بود».
3. گردآوری قرآن
فصل سوم با عنوان «گردآوری قرآن»، آیات و روایت مرتبط، در پنج موضوع سامان گرفتهاند: 1. نوشتن قرآن در عصر پیامبر صلی الله علیه وآله؛ 2. وصیت پیامبر صلی الله علیه وآله به علی علیه السلام در باره گردآوری قرآن؛ 3. گردآوری قرآن توسط علی علیه السلام به فرمان پیامبر صلی الله علیه وآله؛ 4. آنچه امام علی علیه السلام از قرآن و تفسیر نوشت؛ 5. شمار سورهها و آیات قرآن.
و نیز به تناسب بحث گردآوری قرآن، سه پژوهش نیز ارائه شده است.
در «پژوهشی در باره کاتبان وحی» به تفصیل در باره این موارد بحث و نقد شده است: شمار کاتبان؛ انواع دبیران پیامبر صلی الله علیه وآله؛ تصحیف برخی نام ها؛ فضیلتتراشی برای برخی از صحابه؛ کتابت وحی در مکّه؛ کتابت وحی در مدینه.
«پژوهشی در باره گردآوری قرآن»، ضمن اشاره به پیشینه تاریخی موضوع، چهار مسئله اصلی را پاسخ میدهد: چگونگی شکلگیری سورهها؛ ترتیب سورهها؛ ترتیب آیات؛ توحید مصاحف.
در مسئله چگونگی شکلگیری سورهها، به چهار نکته توجه داده شده است که از مجموع آنها فهمیده میشود که مفهوم سوره و قرائت یک دسته آیات معین، امری مرسوم و معهود بوده است و در واقع، مفهوم سوره در قرآن، دست کم اندکی پیش از نزول آیات مشتمل بر لفظ «سوره» و برای بسیاری از اجزای قرآن، روشن بوده و کاربرد داشته است.