5. گستردگی معنای لغوی واژه نسخ و اشاره فراوان آیات و روایات به وجود نسخ در قرآن، روشن می‌سازد که کاربرد قرآنی واژه نسخ، مطابق با معنای لغوی بوده و هر گونه تغییر در حکم ـ از جمله تخصیص و تقیید ـ را شامل می‌شود. این معنا از نسخ، مصداق‌های متعددی در قرآن دارد و برخی از آن‌ها در روایات اهل بیت علیهم السلام بیان شده است که گزارش آن در قسمت‌های پیشین گذشت. روایت بیان‌کننده مصادیق نسخ قرآنی و همچنین آیات و روایات دال بر نسخ در قرآن، قابل پذیرش است و نیاز به توجیه و تأویل ندارد».
گفتنی است در باب «آیه‌هایی که منسوخ نامیده شده‌اند»، در آیات مربوط، دو بیان کوتاه و مفید در باره «آیات بیان‌کننده حکم شراب (آیه 67 سوره نحل)» و «وادار کردن (اکراه) کنیزان به بدکاری (آیه 33 سوره نور)» آمده است.
9. حدوث یا قِدَم قرآن
فصل نهم به مسئله «حدوث و قِدَم قرآن» اختصاص یافته است؛ مسئله‌ای که از نخستین تأملات کلامی مسلمانان در باره کتاب مقدّس قرآن است که زمینه‌ساز مجادلات فراوان بین مذاهب و مکاتب کلامی گشته و مسائل متعدد دیگر را هم در پی داشته است و از آن به عنوان سرچشمه پیدایش دانش کلام یاد شده است.
در «پژوهشی در باره حدوث و قدم قرآن» پس از طرح «پیشینه تاریخی»، «دیدگاه امامان در باره حدوث قرآن» و «دیدگاه فرق و مذاهب»، «تحلیل دیدگاه‌ها» آمده است. در تحلیل دیدگاه‌ها، مراد هر یک از طرف‌های درگیر، از حدوث و قدم، بیان، و در باره کلام الهی و رابطه کلام و متکلم، سخن گفته شده است و در عنوان «حقیقت کلام الهی» دیدگاه‌ها نقد و جمع‌بندی گردیده شده است. در پایان این عنوان، نظر علامه طباطبایی نقل شده است: «این بحث، همان گونه که در روایات بدان اشاره شده، امری لغو و بیهوده است و قرآن کریم بدان جهت که عبارت است از آیاتی خواندنی، و بر معانی ذهنی دلالت می‌کند، مانند سایر کلمات، امری است صرفاً اعتباری و در این صورت، قرآن نه حادث است و نه قدیم؛ زیرا حدوث و قدم، وصف امور حقیقی است نه امور اعتباری؛ اما به لحاظ حدوث اصوات که معنون به عنوان کلام
