كلامى است بى اساس و پايه علمى ندارد. ۱
حضرت امام(ره) براى تأييد مدّعاى خود, از سه دليل عقلى, شهودى و نقلى, كمك گرفته است و مى فرمايد:
اين مطلب, علاوه بر آنكه برهانى است در فلسفه و وجدانى نيز هست, شاهد بزرگش آن است كه در شريعت مطهّره, تمام اخلاق فاسده, مورد نهى واقع شده است و براى علاج آنها دستور داده شده و تمام اخلاق حسنه, مورد امر است و براى تحصيل آنها نيز دستور رسيده است. ۲
4. توجّه به اصل تدريج در تربيت اخلاقى
اصل تدريج در نظام تكوين و تشريع, اصلى پذيرفته شده است. اخلاق آدمى كه از آن مى توان به سيماى باطن ياد كرد, بخشى از نظام تكوين است كه براى تحوّل و تغيير, نيازمند زمان است. از اين رو, همان گونه كه تحوّل فطرت پاك انسانى در اثر ارتكاب جرائم مختلف و پى در پى به نهادى درنده خو, طبعاً محكوم قانون تدريج و زمان بَر است, اصلاح و پيراسته ساختن نفس آدمى از صفات زشت و ناروا نيز به زمان نياز دارد و طبعاً محكوم قانون تدريج است و به اين جهت, پديده «طفره» در نظام اخلاقى, مردود است.
توجّه به اصل تدريج در تربيت اخلاقى, زمانى اهميّت خود را باز مى يابد كه توجّه داشته باشيم كه تحوّل اخلاقى, دشوار و بس پيچيده است; چنانكه از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمود:
۰.ازالة الجبال أهون من ازالة قلب عن موضعه. ۳
۰.از جا كندن كوهها آسان تر از آن است كه قلبى را از جاى آن (اخلاق ثابتش) جابه جا كنند.
1.همان, ص۳۷۹.
2.همان, ص۳۷۹ـ۳۸۰.
3.بحارالأنوار, محمد باقر المجلسى, ج۷۸, ص۲۳۹.
