نظام اخلاقى ارسطو, همان مسلك فلاسفه است كه در تقسيم علامه طباطبايى آمده است. حضرت امام(ره) در «شرح حديث جنود عقل و جهل», در بررسى صفت عدالت, به اين نظريه اشاره كرده است, آنجا كه مى فرمايد:
بدان كه انسان را از اوّل نشو طبيعى, پس از قوّه عاقله, سه قوّه ملازم است: يكى قوّه واهمه كه آن را «قوّه شيطنت» گوييم… دوم, قوه غضبيه كه آن را «نفس سَبُعى» گويند… سوم, قوّه شهويه كه آن را «نفس بهيمى» گويند. ^۱
و در ادامه چنين آورده است:
حكما, جميع اجناس فضائل را چهار فضيلت دانند: حكمت, شجاعت, عفّت, عدالت….پس حكمت, عبارت است از تعديل قوّه نظريه و تهذيب آن; و عدالت, عبارت است از تعديل قوّه عمليه و تهذيب آن; و شجاعت, عبارت است از تعديل قوّه غضبيه و تهذيب آن و عفّت, عبارت است از تعديل و تهذيب قوّه شهويه. ^۲
ايشان بر اين مطلب تأكيد كرده كه مقصود از صراط مستقيم, همان عدالت است:
پس طريق سير انسان كامل از نقطه نقص عبوديت تا كمال عزّ ربوبيت, عدالت است كه خطّ مستقيم و سير معتدل است و اشارات بسيارى در كتاب و سنّت, بدين معنى است. چنانكه صراط مستقيم كه انسان در نمازْ طالب آن است, همين سير اعتدالى است. ^۳
از نظر حضرت امام(ره), هدف از سير كمالى انسان نيز رسيدن به مقام عدالت است:
بدان كه تعديل قواى نفسانيه كه غايت كمال انسانى و منتهاى سير كمالى بسته به آن است ـ بلكه به يك معنى خود آن است ـ, از مهمّات امور است. ^۴