روايات «فصل الخطاب» نوري - صفحه 56

هم ترجمه شده و القرآن امام الكل و الدلائل و المسائل و تفسير حجة الاسلام و تفسير المحيط. برخى از اين كتاب ها چاپ شده است.
گاهى به ذهن مى آيد هنگامى كه كتاب فصل الخطاب در حوزه علميه سامرّا تأليف شد, عكس العمل حوزويان, چه بوده است؟
مرحوم شهرستانى مى نويسد كه در آن روزگار, به هيچ محفل و مجلسى از حوزه علميه وارد نمى شديم, مگر اين كه انتقاد شديد بر فصل الخطاب و مؤلف و ناشر آن, مطرح بود. ۱
بنابراين, اين كتاب, مورد قبول حوزويان آن زمان و آن سامان نيز نبوده است.
46. سيد مهدى شيرازى (م1380ق) از مراجع تقليد, رساله اى مختصر در اثبات عدم تحريف قرآن دارد كه در كتاب برهان روشن, نقل شده است. وى در آن رساله مى گويد:
رواياتى كه ظاهر آنها وقوع تحريف در برخى آيات قرآن است, تحريف را ثابت نمى كند, به دليل اين كه:
الف) اين روايات, شاذ و ضعيف السند هستند.
ب) از حيث دلالت, بسيارى از اين روايات, درصدد بيان تفسير و ذكر مورد آيات است.
ج) بخشى از اين روايات, با يكديگر معارض هستند.
د) نظم و نظام آنچه در اين روايات به عنوان قرآنْ ذكر شده, با نظم و نظام قرآن, اختلاف فاحش و واضح دارد.
هـ) در ميان خود اين روايات, احياناً رواياتى يافت مى شود كه جملاتى از قبيل: «هكذا نزلت» را معنا مى كند و توضيح مى دهد كه مقصود, بيان مراد و مورد است, نه اين كه مقصودْ اين باشد كه آيه آن طور نازل شده است.
47. سيد عبدالحسين شرف الدين عاملى (م1381ق), صاحب كتاب المراجعات,

1.. برهان روشن, ص۱۴۳.

صفحه از 82