روايات «فصل الخطاب» نوري - صفحه 67

اختلاف قرائت دانسته شده است, نه اين كه به عنوان تحريف و نقص, مطرح شده باشد.
و روايت شماره 906 هم اختلاف قرائت است كه در آيه چهارم سوره تحريم, «صغت» خوانده شود يا «ضاغت» (ص271 و 335).
31. الأمالى شيخ صدوق, دو روايت (ش283 و 661) كه هر دو اختلاف قرائت و يا تفسير است (ص280 و 315).
32. دو حديث هم با شماره هاى 744 و745 از صدوق, بدون اين كه نام كتابى ياد شود, نقل شده كه هر دو اختلاف قرائت است (ص321).
33. الأمالى شيخ طوسى, دو روايت (ش151 و 799) كه هر دو جنبه تفسيرى دارد; گرچه به عنوان اختلاف قرائت هم مطرح شده است (ص 263 و 327).
متن روايت اوّل, اين است:
سمعت جعفر بن محمد ـ عليهما السلام ـ يقرء «انّ اللّه اصطفى آدم و نوحاً و آل ابراهيم و آل عمران و آل محمد على العالمين», قال: هكذا نزلت.
ملاصالح مازندارانى, در ذيل روايتى از كافى (مانند همين روايت الأمالى) كه امام(ع) فرموده: «هكذا واللّه نزلت على محمد ـ صلى اللّه عليه و آله ـ» آورده است:
لعلّ المراد هكذا نزلت لفظاً فى القرآن أو نزلت معنى بتفسير جبرئيل ـ عليه السلام ـ بأمر ربّه وهو على التقديرين تنزيل لا تأويل.
علاّمه شَعرانى در ذيل اين كلام, آورده است كه اين گفته ملاصالح, كلام دقيقى است كه شايسته تأمّل است و بنابراين, توهّم اين كه هر جا امامان(ع) گفته اند: «نزل هكذا», مقصودشان تنزيل لفظى باشد, دفع مى گردد; زيرا به گفته ملاصالح, احتمال تنزيل معنوى هم هست. ۱
34. بشارة المصطفى, دو روايت (ش828 و 15) كه اوّلى اختلاف قرائت است و دومى دلالتى برخواسته صاحب فصل الخطاب ندارد (ص237 و 239).
35. كتاب العروس احمد بن على قمى, دو روايت (ش129 و 130) كه هيچ كدام,

1.. در برخى نسخه هاى رجال الكشّى, كلمه «صالحة» بعد از «من عند اللّه» است.

صفحه از 82