مُتَنَبّى

مُتَنَبّى

شاعر قرن چهارم

احمد بن حسين بن حسن جُعْفى كِنْدى ، معروف به متنبّى ، شاعرى كوفى بود . او به آموختن فنون ادب پرداخت و در همه آنها متخصّص گشت و شعرش بسيار در اوج است . دانشوران به ديوانش توجّه كرده اند و بيش از چهل شرح بر آن نوشته اند و به ديوان هيچ كس ، چنين توجّهى نشده است . وى در سال ۳۰۳ ق ، به دنيا آمد و در سال ۳۵۴ ق ، در بغداد كشته شد.[۱]

به وی گفته شد: چرا امیر مؤمنان(ع) را مدح نمی کنی؟ گفت:

وتَرَكتُ مَدحي لِلوَصِيِّ تَعَمُّدا

إذ كانَ نورا مُستطيلاً شامِلا

وإذَا استَقَلَّ الشَّيءُ قامَ بِذاتِهِ

وكَذا ضِياءُ الشَّمسِ يَذهَبُ باطِلا[۲][۳]

مدح وصى را به عمد ، ترك كردم

چون كه نورى گسترده و فراگير بود .

هرگاه چيزى مستقل باشد ، روى پاى خود مى ايستد

كه توصيف نور خورشيد ، بيهوده است .[۴]


[۱]. ر . ك : وفيات الأعيان : ج ۱ ص ۱۲۰ ، الأنساب : ج ۵ ص ۱۹۱

[۲]في كنز الفوائد : «وأرى صفات الشمس تذهب باطلا» . وفي بعض المصادر : «وصفات ضوء الشمس تذهب باطلا» (مصادر نهج البلاغة و أسانيده : ج ۱ ص ۱۴۶) .

[۳]ديوان المتنبّي : ص ۸۵۶ (وممّا يبعث على الأسف والعجب حذف هذين البيتين من بعض طبعاته الموجودة) ، كنز الفوائد : ج ۱ ص ۲۸۱ نحوه .

[۴]جاى شگفتى است كه اين دو بيت از پاره اى از چاپ هاى جديد حذف شده است .