كه در سخن امام صادق عليه السلام آمده است . نيز هنگامى كه فرزدق گفت : «شمشيرها با بنى اميّه است» ، امام حسين عليه السلام فرمود :
ما أراكَ إلّا صَدَقتَ ، النّاسُ عَبيدُ المالِ ، وَ الدّينُ لَغُوٌ عَلى ألسِنَتِهِم ، يَحوطونَهُ ما دَرَّت بِهِ معايِشُهُم ، فَإِذا مُحِّصوا بِالبَلاءِ قَلَّ الدَّيّانونَ .^۱تو را جز راستگو نمى بينم . مردم ، برده دنيايند و دين ، بر سرِ زبان هايشان است و آن را تا زمانى كه زندگى شان را سامان دهد ، مى چرخانند ؛ ولى چون در بوته آزمايش گذاشته شوند ، دينداران ، اندك اند .

3 . شيعيان طبقه سوم

دسته سوم : از علاقه مندان اهل بيت عليهم السلام ، كسانى بودند كه نه همانند دسته اوّل ، در ظاهر و باطن از اهل بيتْ عليهم السلام دفاع مى كردند ، و نه همانند دسته دوم ، علاقه اى ظاهرى داشتند . اين دسته ، اهل بيت عليهم السلام را در قلب خود ، دوست داشتند ؛ ولى جرئت اظهار ارادت نسبت به آنان را نداشتند . اينان ، به تعبير امام صادق عليه السلام ، علاقه مندان تَرازِ وسط اند . متن سخن امام عليه السلام ، اين است :
وَ الطَّبَقَةُ الثالِثَةُ : النَّمَطُ الأَوسَطُ ، أحَبّونا فِى السِّرِّ وَ لَم يُحِبّونا فِى العَلانِيَةِ . ² گروه سوم ، در رتبه وسط اند . ما را در نهان ، دوست دارند ؛ امّا آشكارا با ما دوستى نمى كنند .
سپس در تبيين ويژگى هاى دسته سوم ، مى فرمايد :
وَلَعَمرى لَئِن كانوا أحَبّونا فِى السرِّ دُونَ العَلانِيَةِ فَهُمُ الصَّوامونَ بِالنَّهارِ القَوّامونَ بِاللَّيلِ ، تَرى أثَرَ الرَّهبانِيَةَ فى وُجوهِهِم ، أهلُ سِلمٍ وَ انقِيادٍ . ³ به جان خودم ، اگر آنان ما را در باطن دوست مى داشتند و نه به ظاهر ، روزه دارانِ