كمترين جدال و مراء, يا خداى ناكرده دستِ كم گرفتن تلاش هاى علمى و زحمات طاقت فرساى فكرى ديگران را نداشته است و پيوسته بر خود, فرض دانسته كه با احترام نهادن به نظريات و انديشه هاى علمى صاحب نظران, به بررسى و احياناً نقد آن نظرها اقدام كند.
جاى بسى خوشوقتى است كه مترجم محترم نيز در اين جهت, با نگارنده هم عقيده است و به صراحت مى نويسد:
در اين بحث, مناظره و مجادله شخصى مطرح نيست و غرض اصلى, يك تحقيق علمى است. ^۱
ايشان در اين زمينه تا آن جا پيش مى روند كه به نقل از بحارالأنوار مرحوم مجلسى, اين حديث را از امير مؤمنان, على(ع) نقل مى كنند كه حضرت فرمود:
دين خدا با اشخاص شناخته نمى شود; بلكه با دليل حق شناخته مى شود. پس حق را بشناس تا اهل آن را بشناسى. ^۲
بنابراين, فضاى بحث و زمينه تفهيم و تفاهم, به مراتب آسان تر و به دور از هرگونه اِعمال غرض احتمالى است. در همين راستا بايد از تلاش علمى مترجم كتاب و روحيه بالاى تحقيق و تتبّع ايشان و حُسن سليقه در ارائه مطالب و انسجام و انتظامِ شايسته محتواى مقدمه, بويژه از روحيه تعهّد و دين باورى وى در دفاع از حريم اهل بيت(ع) و تشيّع, قدردانى نمود و از خداوند بزرگ, موفقيت روزافزون ايشان را در ارائه آثار پُربار و پرثمر ديگرى آرزو كرد.

آغاز بحث

زمينه طرح اين مقال از آن جا شروع شد كه پس از مطالعه كتاب مذكور و گردآورى ياد داشت هايى در مورد آن, به مناسبت پژوهشى كه در دست داشتم, به تعليقات و حواشى محقّقانه علامه ميرزا ابوالحسن شعرانى بر پاره اى از كتاب هاى تفسيرى و حديثى