مرحوم شيخ الشريعه اصفهانى(ره) در كتاب نقد الصحاح مى نويسد:
به ابوحنيفه گفتند: اگر قول تو با قول صحابيان تعارض نمايد, به چه صورت عمل مى نمايى؟ در جواب گفت: قول صحابيان را مقدّم مى دارم, مگر در سه نفر از آنها: ابوهريره, انس بن مالك و سمرة بن جندب. ۱
ثانياً هيچ كدام از محدّثان, در حجّيت اخبار ابن عباس, به كم بودن سن او اشكال ننموده و بلكه به اتّفاق, اخبار او را به عنوان يك مجتهد صاحب نظر پذيرفته اند و بر آن, تصحيح نموده اند; به علاوه, ابن عباس, مورد دعاى حضرت قرار گرفته و علم را از مخزن آن آموخته و تحت تربيت اميرالمؤمنين(ع) و الطاف آن حضرت قرار گرفته است, گرچه عدّه اى از بدخواهان, در صدد سمپاشى هاى ناجوانمردانه عليه او هستند مطلب ديگر, درباره منع خليفه دوم از نقل احاديث و انگيزه او از چنين عملى است. ترديدى نيست كه تا كنون, هيچ صاحب قلم منصفى كه در تدوين حديثْ قلم زده و يا كتاب نوشته باشد, ادّعا ننموده كه انگيزه خليفه از منع امثال ابوهريره در نقل حديث, جلوگيرى از وضع حديث و انتشار مجعولات بوده است; چرا كه خود خليفه, در عين حال كه از نقل حديث بعضى از محدّثان ممانعت به عمل مى آورد, به بعضى قصه گويان و داستان پردازان, اجازه فعّاليت داده, ۲ و خود نيز به استماع سخن آنها مبادرت مى نمود.
1.و ذكر الزندويستى ـ و هو من أجلّة علماء الحنفية و أعاظم مشائخهم, و أثنى عليه الكفوى فى كتائب الأعلام الأخيار ـ فى كتابه المسمى بـروضة العلماء: (روى عن أبى حنيفة ـ رضى اللّه عنه ـ أنه سُئل, فقيل له: إذا قلت قولاً و كان كتاب اللّه يخالف قولك؟ قال: أترك قولى بكتاب اللّه. فقيل: إذا كان خبر الرسول يخالف قولك؟ قال: أترك قولى بخبر الرسول. فقيل: إذا كان قول الصحابى يخالف قولك؟ قال: أترك قولى بقول الصحابى. فقيل له: إذا كان قول التابعين يخالف قولك؟ قال: إذا كان التابعى رجلاً فأنا رجل. ثم قال: أترك قولى بجميع قول الصحابة إلاّ ثلاثة منهم: أبوهريرة, و أنس بن مالك, و سمرة بن جندب) (القول الصراح, مخطوط).
2.كنز العمال, ج۱۰, ص۲۸۰.
