(۴)
مبانی و گسترۀ آزادی سیاسی در اندیشه و رفتار حضرت علی(ع)
محسنی، علی
دکتری علوم سیاسی، جامعه شناسی سیاسی
دانشگاه امام صادق(ع)
اساتید راهنما: دکتر جمال زاده، ناصر؛ دکتر پاکتچی، احمد
اساتید مشاور: دکتر درخشه، جلال؛ دکتر احمدی طباطبایی، سید محمد رضا
۱۳۸۲
۴۹۳ ص
نگارنده رسالۀ خود را حول محور پاسخ به این پرسش ها سامان داده است که مؤلفه ها و مقوّمات آزادی سیاسی تا چه میزان در اندیشۀ سیاسی و سیرۀ حکومتی حضرت علی(ع) مشاهده می شود و بنیان های نظری حضرت علی(ع) در خصوص آزادی سیاسی در عرصۀ عمل در عصر زمامداریش با چه چالش ها و مشکلاتی مواجه گردید و خاستگاه جامعه شناختی این مشکلات و موانع کدامند؟ وی با دو هدف اساسی تبیین رهیافت حضرت علی(ع) به مقولۀ آزادی سیاسی به مثابۀ یکی از مفاهیم محوری در علوم سیاسی و تأثیر و نقش آزادی سیاسی در بروز مشکلات حکومت آن حضرت، رساله اش را با کاوشی در چهل سال از تاریخ صدر اسلام با تمرکز بر پنج سال آخر آن به عمل آورده است. رسالۀ وی از دو بخش اصلی تشکیل شده است: در بخش اول که با جهت گیری اثبات فرضیۀ اول به تشریح بنیان های نظری آزادی سیاسی از منظر حضرت علی(ع) اختصاص یافته، ضمن تبیین نگرش آن حضرت به دو مؤلفه و اصل بنیادین آزادی سیاسی، یعنی حکومت و مردم، این نکته را اثبات نموده که حضرت علی رویکردی الهی و مردمی به حکومت داشته است. در بخش دوم نیز که بیشتر، در باب اثبات فرضیۀ جامعه شناختی این رساله است، نویسنده میزان حضور مؤلفه های آزادی را در عصر حکومت پیامبر اکرم(ص) و خلفای سه گانه و حضرت علی(ع) در ساحت های عمل و نظر بررسی کرده است.
