اعتبارسنجی روايات تفسيری با تأکيد بر ديدگاه آيت الله معرفت
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
167-186
چکیده :
در اين نوشتار، شيوه حديثی به عنوان يکی از شيوههای تحقيق در مطالعات قرآنی مورد توجه واقع شده و اعتبار روايات تفسير مورد بررسی قرار گرفته است؛ نخست به سه شيوه فرعی در بررسی حديثی يعنی تحقيق سندی، تحقيق محتوايی و بررسی جهت صدور، اشاره و در پی آن با طرح ديدگاههای مفسّران و صاحبنظرانی همچون علامه طباطبايی و آيتالله معرفت، نظر آيت الله معرفت که تحقيق محتوايی در احاديث تفسيری را مقدم بر تحقيق سندی و صدوری میداند، مورد قبول واقع شده است. چنين مینمايد که از نظر مرحوم معرفت، روايات پيامبر صلوات الله علیه بر اساس آيه 44 سوره نحل و روايات اهل بيت علیهم السلام بر اساس حديث ثقلين در تفسير دارای حجيت است و اعتبار روايات صحابه و تابعين در معانی لغوی و شأن نزول و نقل روايات پيامبر صلوات الله علیه با شرايطی پذيرفتنی است؛ وی، روايات تفسيری پس از تقسيمبندی به روايات خبر واحد، متواتر و احاديث محفوف به قراين، نوع دوم و سوم را دارای اعتبار میداند و در مورد روايات آحاد صحيح و موثق ديدگاههای مفسّران و صاحبنظران را ذکر میکند، و در نهايت آن را نوعی علم عادی به شمار میآورد که در تفسير معتبر است، اما روايات آحاد غيرموثق در تفسير را معتبر نمیداند مگر آنکه اين قبيل روايات با قرينه همراه شود.
کلیدواژههای مقاله :روایات تفسیری، اعتبارسنجی، تفسیر قرآن، شیوه¬های تفسيری آیت¬الله معرفت.