انواع دبيران پيامبر(ص)

برخى محققان، دبيران رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله را به سه دسته تقسيم كرده اند: ۱ . نويسندگان وحى ، شامل على عليه السلام، ابىّ بن كعب، زيد بن ثابت، عبد اللَّه بن سعد بن ابى سرح، عثمان بن عفان، حنظلة بن ربيع ۲ . نويسندگان عهدنامه ها و نامه ها كه تعداد ايشان به ۳۷ نفر مى رسيده است . ۳ . نويسندگان زكات و خمس و مصارف آنها كه كسانى مانند زبير، عبد اللَّه بن رواحه، معيقب بن ابى فاطمه، حذيفة بن يمان و معاذ بن جبل از آنها بوده اند.[۱]

نخجوانى گويد: «رسول را ده كاتب بود، بعضى وحى مى نوشتند و بعضى حساب صدقات و بردگان كه از غزوات آورندى».[۲]