9 / 1
حقيقت آمرزش خواهى
الف ـ معناى آمرزش خواهى
۸۹۵.تحف العقولـ به نقل از كميل بن زياد ـ: گفتم : اى امير مؤمنان! بنده ، گناه مى كند و براى آن از خدا آمرزش مى طلبد . معناى آمرزش خواهى چيست؟
فرمود : «توبه، اى پسر زياد!» .
گفتم : همين و بس؟
فرمود : «نه» .
گفتم : پس چه؟
فرمود : «بنده ، هرگاه گناهى كند ، بگويد : از خدا آمرزش مى خواهم با جنبانيدن» .
گفتم : جنبانيدن چه؟
فرمود : «لب ها و زبان ، و قصدش اين باشد كه آن را به حقيقت بپيونداند» .
گفتم : حقيقت چيست؟
فرمود : «باور داشتن در دل و تصميم گرفتن بر اين كه گناهى را كه از آن آمرزش خواسته است ، ديگر تكرار نكند» .
كميل [مى گويد كه] گفت[م] : اگر چنين كردم ، آن گاه ، من از آمرزش خواهان هستم؟
فرمود : «نه» .
كميل [مى گويد كه] گفت[م] : چرا؟
فرمود : «چون هنوز به اصل [آمرزش خواهى] نرسيده اى .
كميل [مى گويد كه] گفت[م] : اصل آمرزش خواهى چيست؟
فرمود : «روى آوردن به توبه از گناهى كه از آن ، آمرزش خواسته اى و اين ، نخستين درجه عبادت پيشگان و ترك كردن گناه است . آمرزش خواهى ، نامى است داراى شش معنا : اوّل ، پشيمانى از گذشته ؛ دوم ، تصميم بر اين كه ديگر ، هرگز بدان گناه برنگردى ؛ سوم ، اين كه حقوق هر مخلوقى را كه برگردن توست ، اداكنى ؛ چهارم ، اين كه حقّ خدا را در هر واجبى به جا آورى ؛ پنجم ، اين كه گوشتى را كه از ناروا و حرام بر تنت روييده است ، آب كنى ، چندان كه پوست به استخوان بچسبد و سپس ، گوشت تازه ميان آنها بِرويد ؛ و ششم ، اين كه رنج طاعات را به بدنت بچشانى ، چنان كه لذّت گناهان را به آن چشانده اى» .
