تطبيق آنچه شيخ مي گويد با آنچه در حديث آمده، بر عهده خواننده، اما اختلافي از نظر معنا وجود ندارد. ^۱
و در جايي ديگر مي‌گويد:
كلام امام دلالت دارد مكان، مخلوق خداست و اين مذهب اكثر فلاسفه است. ^۲
وي احاديث بسياري را خود در پرتو قواعد فلسفي فهميده است. ^۳

عرفان و نقش آن

همان گونه كه پيش‌تر اشاره شد، علامه معتقد بود كه دين بايد مستند به دليل برهاني و يا كشف عرفاني باشد. ^۴ البته مراد وي از كشف، نه مطالبي است كه بر پايه ذوق و سليقه باشد، بلكه همان كشفي كه ملاصدرا از آن اين چنين تعبير مي‌كند كه: «البرهان الحقيقي لا يخالف الشهود الكشفي». ^۵

عرفان مقبول

علامه در گام اول، سعي دارد تا اين دانش ارجمند را به ميراث ائمه( مستند سازد، و لذا در باب «درجات ايمان»، نه تنها روايات را در پرتو قواعد عرفاني فهميده و شرح كرده است، بلكه در ذيل اين بخش از روايت “ اِنَّ اللّـهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَضَعَ الاِيمانَ عَلَي سَبعَةِ اَسهُمٍ» ؛ خداوند ايمان را بر هفت بخش قرار داد، مي‌گويد:
اين از مراتب سلوك است.
و بعد از تعريف سلوك، اشاره مي‌كند كه اين مراتب از جهت تقسيم نامتناهي است و به اعتبار هر تقسيم، اعداد مختلف مي‌شوند و به اين صورت از احاديث عددي اين باب رفع اختلاف مي‌نمايد و مي‌گويد:
طوسي در اوصاف الاشراف به شش قسم و هر قسم را به شش قسم ديگر و منازل السائرين را به ده قسم و هر قسم را به ده قسم ديگر تقسيم نموده است؛ اما مولاي ما، امام صادق(، در اين حديث به هفت قسم و در حديثي ديگر به ده قسم... تقسيم نموده‌اند، همه صحيح است، اما شايسته، «حفظ اصطلاح امام» است. ^۶