دست به اقدام زده و به اجراي حدود الهي بپردازد، بلکه براي اجراي حدود شرعي بايد اقدام به اقامه دعوي در محاکم قانوني و اقامه بيّنه محکمه پسند، دو يا چهار شاهد عادل و... ، نموده و حقّ شخصي خود، يا حقّ عمومي جامعه را تنها از مجاري قانوني مطالبه نمايد. در غير اين صورت، خود او نيز گرفتار محاکمه و جريمه قانوني خواهد شد؛ اگرچه در خصوص عملي که انجام داده است، بر حقّ بوده باشد.
4. قاطعيّت در امر حکومت، و در ريشه کن کردن توطئه دشمنان داخلي
شيوه حکومت پيامبر اسلام در مدينه داراي ابعاد مختلفي است که در ابتداي امر، گاه متضادّ به نظر مي‌رسد. در اخلاق سياسي پيامبر اکرم هم قاطعيّتي چشمگير در تحقق وظايف حکومتي و ديني ديده مي‌شود، و هم عطوفت و مهرباني نسبت به ملت، حتي مخالفان، به روشني به چشم مي‌خورد. اين عاطفه، محبّت و دلسوزي آن حضرت نسبت به رعاياي تحت حاکميّت ايشان، آن‌چنان بود که رعاياي ايشان رسول اکرم را از دل و جان دوست داشتند؛ آن چنان که هر برگ تاريخ پيامبر اکرم گوياي عشق و علاقه زايد الوصف اصحاب پاک ايشان نسبت به آن حاکم فرزانه بي‌بديل است، و قرآن کريم آن را ريشه توفيقات پيامبر مي‌شمارد.
۱
دستور آغاز جنگ و محاصره قلعه يهوديان بني‌النضير
۲ ـ که در مباحث سياست خارجي پيامبر، ذيل عنوان «پايبندي به تعهّدات و پيمان‌ها...» خواهد آمد ـ به روشني، بيانگر برخورد قاطعانه پيامبر اکرم با عمل توطئه گرانه پيمان شکنان تحت حاکميّت ايشان است.
داستان معروف تخريب مسجد ضرار، ۳ آشکارا صلابت زمامداري رسول گرامي اسلام را نشان مي‌دهد. ايشان با اين مرکز دسيسه‌اي که منافقان برپا کرده بودند و ظاهر آن، مسجد و مرکز عبادت بود، قاطعانه برخورد کرده، و آن را در تاريخ، به عنوان تمثيلي از استفاده نابجا از محمل‌هاي ديني عليه ارزش‌هاي دين (مذهب عليه مذهب) نامدار نمود.
5. استواري بر تصميمات اخذ شده، و عدم ترديد در آنها
از نکات لازم براي يک مدير، آن است که بر تصميماتي که در امور تحت مسئوليّت خود اتخاذ نموده، استوار باشد. مديري که در انجام تصميمات از خود دو دلي نشان داده، هميشه دچار ترديد و دو دلي گردد، نخواهد توانست مجموعه تحت مديريّت خويش را به نحو مطلوب هدايت نمايد؛ هر آنچه از انواع دو دلي‌ها، ترديدها و عاقبت‌انديشي‌ها ـ که او لازم مي‌داند ـ بايد در مرحله تصميم‌سازي و تصميم‌گيري اعمال نمايد. پس از آن که برنامه‌اي به تصميم رسيد و قرار بر انجام آن گرفت، ديگر جاي چون و چرا، ترديد و تزلزل نيست، بلکه بايد با عزمي جزم خود را و زير مجموعه تحت امر خود را به انجام و تحقق آن وادارد.
1. فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّـهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لَا نْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ (سوره آل عمران، آيه ۱۵۹) .
2.السيرة النبويّة، ج۳، ص۱۹۹؛ زندگاني محمّد، ج۲، ص۱۴۲ ـ ۱۴۳؛ تاريخ يعقوبي، ج ۲، ص۴۹؛ المغازي، ج ۱، ص۳۶۳ ـ ۳۸۰ .
3.السيرة النبويّة، ج۴، ص۱۷۳؛ زندگاني محمّد، ج۲، ص۳۳۴؛ المغازي، ج ۳، ص۱۰۴۸ ـ ۱۰۴۹ .
