جامعة غير آرماني از نظر حضرت زهرا عليها السلام
به گواهي تاريخ، پس از رحلت پيامبر صلّي الله عليه و آله در مدينه دو حركت متفاوت پديد آمد:
حركتي بود كه مي‌خواست مسير حكومت در راه‌هاي ترسيم شدة عصر پيغمبر باشد و حركتي كه استقرار نظام سياسي تازه را ـ هر چند با سنت رايج مطابقت ننمايد ـ ضروري مي‌دانست … فاطمه عليها السلام و شوهرش و خاندان پيامبر و تني چند از ياران آنان، پيشروان حركت نخستين بودند و گروهي (بيشتر مهاجران و كمتر انصار) رهبران حركت ديگر. ۱
اين دو حركت تضادهايي را در جامعة اسلامي آن روز به وجود آورد و موجب چالش‌هايي شديد شد؛ به گونه‌اي كه گذشت قرن‌ها نيز نتوانست آنها را از بين ببرد. از همين روي، حضرت زهرا عليها السلام در كلام خود دو جامعة آرماني و غير آرماني را ترسيم مي‌كنند. ۲
جامعه‌اي كه آن حضرت در آن زندگي مي‌كردند، جامعه‌اي غير آرماني و بيمارگونه بود كه در آن هيچ چيز در جايگاه واقعي خود قرار نداشت. با آن‌كه پيامبر صلّي الله عليه و آله امت‌هايي را به راه آورد كه در آيين‌ها و مذاهب، مختلف و متفرق بودند و بر پيشگاه آتش‌هاي برافروخته و بت‌ها اعتكاف و عبادت مي‌كردند و خداوندي را كه شناخت او فطري بشر است، انكار مي‌نمودند، ۳ پس از رحلت ايشان، اين امت‌ها بر لبة پرتگاهي از آتش گمراه كنندة شيطان قرار گرفتند ۴ و براي اجابت نداي شيطان و خاموش كردن انوار دين روشن خدا و نابودي سنت‌هاي پيامبر صلّي الله عليه و آله آماده شدند، ۵ پس از اقرار به ايمان حيران شده، شرك ورزيدند ۶ و علم نفاق در ميان آنان ظاهر و جامة دين كهنه شد. ۷ به همين روي، پيمان شكني آغاز كردند ۸ و حرمت‌ها را پايمال نمودند، ۹ رشته‌هاي پيوند معنوي ميان خود و پيامبر را بريدند ۱۰ و در كمين خاندان پيامبر نشسته، ۱۱ خواستار اخراج حضرتش از صحنة زندگي خود شدند ۱۲ و آنان را كه شايستة زمامداري بودند، دور ساختند. ۱۳ از آن سو، خود نيز دل به تن‌آساني جاودانه دادند و با راحت‌طلبي خلوت كردند و هر چه را اندوخته بودند، دور انداختند. ۱۴ به همين دليل، به سستي اخلاق مبتلا شدند؛ ۱۵ اعمال
1.زندگاني فاطمه زهرا عليها السلام، ص۸ .
2.مأخذ كلمات و سخنان منقول از حضرت زهرا عليها السلام كتاب صحيفة الزهراء عليها السلام گردآوري جواد قيومي اصفهاني است .
3.خطبة فدك، ص۲۲۰ .
4.همان، ص۲۲۶و۲۲۸ .
5.همان،ص۲۳۰ .
6.همان، ص۲۳۰ .
7.همان، ص۲۲۸ .
8.همان، ص۲۳۶ .
9.همان، ص۲۳۴ .
10.خطبه ۳، ص۲۵۸ .
11.خطبه فدك، ص۲۳۰ .
12.همان، ص۲۳۹ .
13.همان، ص۲۳۸ .
