واضح سازنده است هر امر مشكل را، افتراق در عالم ظهور در ميانه امور از هر مقوله از عالم مجردات و ماديات از سعادت و شقاوت سعدا و اشقيا از اسم حق مثل يزدان و اسماى جليله حضرت سبحان و از اسم باطل مثل اهريمن و شيطان و ابليس و ظلمت محض و عدم صرف و شر مطلق و فعل مثل جعل و افاضه اخراج از ليس به ايس و خطاب كن و مفعول مثل اكوان و مكنونات و مجعولات و مصنوعات و مربوبات و معنى مثل معنى حب و بغض و ميل و جذب و امثال اينها به اين حروف است . و تراكيب اين حروف عينيه كه ناشى است از مراتب قدسيه مجرده كه آن هم ناشى از مرتبه علميه است . موجب امتياز آثار عالَم اعيان و موجودات و اكوان است و هر چه در نشئه ظهور و بيان اختلاف ، نمايان مى شود از تركيب حروف وجوديه حاصل است.
و از اين جا معلوم مى شود معنى اين كلام كه اسما عين مسماست يعنى مسمّيات بعينها مراتب اسماست و مسميات ارواح اسماست و اسما به منزله ابدان آنهاست و اسما مرتبه ظهور مسميات است و هر چه در عالم وجود مشهود است بروز و ظهور آنها به حروف است.
بعد از آن فرمود: و لم يجعل للحروف في إبداعه لها في مراتبها /65/ العلمية البسيطة معنى غير أنفسها يتناهى، و نكرد مر حروف را در ابداع آنها در مراتب علميه آنها كه بسيط اند، معنى غير نفس آنها كه متناهى اند، به علّت آن كه ظهور معانى ، حاصل از تراكيب حروف و آن حروف ارواح آن تركيب اند و لابد است از اين كه مركّبات، متأخر باشند از بسايط كه مبتدعات اند از باب تأخر مركب از بسيط. پس مركبات غير متناهيه در حروف وجوديه خارجيه خواهد بود و در مقام ابداع و غير نفس حروف بسطيه چيزى نبود و مقدم بودن ابداع مر حروف را در وجود ظلى علمى است نه عينى. اشاره كرد امام عليه السلام به سوى اين مطلب به قول خود : ولا وجود لها لأنّها مبدعة بالإبداع؛ وجودى نيست مر حروف را به تحقق عينى در ابداع؛ زيرا كه وجود عينى لا محاله مسبوق به وجود علمى است.
و بعد از اين مراحل بيان تفرقه در ميان فعل و مفعول و صنع و مصنوع نمود.