امام عليه السلام گفت: بپرس از آنچه اراده و خواهش كردى.
گفت: مى پرسم تو را از حكيم؟
ولفظ حكيم از اسماء الله است يعنى حكم كننده، پس فعيل به معنى فاعل است يا آن كسى كه استوار مى كند چيزها را. و اين لفظ را به سؤال آوردن به جهت آن است كه از ميمنت مباحثه با آن جناب ، معرفت ذات و بعضى از صفات واجب كه صفات كماليه جماليه و نعوت ازليه جلاليه و صفات فعليه اضافيه باشد ، دست داد، پاى طلب را بالاتر گذاشت، خواست بعضى ديگر را باز فهميده باشد. گفت: در چه چيز است خدا؟ حالّ است در چيزى؟ يا جزء است از براى/100/ چيزى؟ يا متمكن است در چيزى؟ يا احاطه مى كند به او چيزى، مثل احاطه مكان مر متمكن را يا مثل احاطه كل ، جزء را يا مثل احاطه حدود و معرّفات محدود و معرَّف را؟ و يا ذهن ذاهنى احاطه مى كند؟ و يا تحويل از چيزى كه معدوم شده باشد مى نمايد به سوى چيزى كه موجود شود؟ و يا او را حاجتى است به سوى چيزى در فياض بودن؟
حاصل سؤال اين است كه ذات بارى تعالى داخل در معلولات خود است و دخول بارى تعالى در معلولات، سبب وجود آنها شده است و بارى تعالى در ميان معلولات باشد و آنها محيط بر بارى تعالى باشند يا بارى تعالى خارج از آنها باشد مستعلى بر آنها و موجود در آنها باشد و تحويل و انتقال كند از معلولات فانيه به سوى معلولات حادثه تا آنها موجود باشند به سبب موجود بودن بارى تعالى در آنها بدون آن كه بارى تعالى محتاج آنها باشد، يا اين كه بارى تعالى را حاجتى باشد به سوى معلولات و منشأ وجود بارى تعالى در آنها احتياج اوست بر آنها.
خلاصه: سؤال موافق است با سؤال مشهور كه گويند: بارى تعالى از عالَم است يا در عالم است يا بر عالم است؟
امام عليه السلام گفت: خبر مى دهم تو را، [پس] بفهم آنچه را كه سؤال كردى از او (و امر كردن امام عليه السلام عمران را به تعقل به جهت آن بود كه به حواسِ جمع متوجه و مستعد اخذ جواب و فهم آن باشد كه دقيق و عميق بود) زيرا كه از اغمض مطالب است كه بر مخلوقين وارد مى شود در مسايل ايشان؛ زيرا كه اين سؤال است از نسبت بارى تعالى