56 ـ ملایمت

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ الرِّفقَ لَم يُوضَعْ على شيءٍإلّا زانَهُ، ولا نُزِعَ مِن شَيءٍ إلّا شانَهُ.^۱

۰.ملايمت و مهربانى با هيچ چيز همراه نشد جز اين كه آن را آراست و از هيچ چيز برداشته نشد، مگر اين كه آن را زشت كرد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
ما اصطَحَبَ اثنانِ إلّا كانَ أعظَمُهُما أجرا وأحَبُّهُما إلى اللهِ عز و جل أرفَقَهُما بصاحِبِهِ.^۲

۰.هيچ دو نفرى با هم رفاقت نكنند جز اين كه اجر آن كس بيشتر و نزد خداوند عز و جل محبوب‌تر است كه با رفيقش ملايم‌تر باشد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إذا أرادَ اللهُ بأهلِ بيتٍ خَيرا أدخَلَ علَيهِم بابَ رِفقٍ.^۳

۰.هرگاه خداوند خير خانواده‌اى را بخواهد باب ملايمت و مهربانى را به روى آنان بگشايد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ اللهَ عز و جل رَفيقٌ يُحِبُّ الرِّفقَ فيالأمرِ كُلِّهِ.^۴

۰.خداوند عز و جل ملايم و مهربان است و ملايمت را در هر كارى دوست دارد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ هذا الدِّينَ مَتِينٌ فَأوغِلُوا فيهِ برِفقٍ، ولا تُكرِهُوا عِبادَةَ اللهِ إلى عِبادِ اللهِ فتكونوا كالراكِبِ المُنْبَتِّ الذي لا سَفَرا قَطَعَ ولا ظَهْرا أبقى.^۵

۰.همانا اين دين استوار است؛ پس با ملايمت در آن وارد شويد و عبادت خدا را بر بندگان خدا تحميل نكنيد كه در آن صورت به سوار درمانده‏ای می‏مانيد كه نه راهى را پيموده و نه مركبى [با نشاط] به جا گذاشته است.

۰.امام علی علیه السلام:
خادِعْ نفسَكَ في العِبادَةِ، وارفُقْ بها ولا تَقهَرْها، وخُذْ عَفوَها ونَشاطَها، إلّا ما كانَ مَكتوبا علَيكَ مِن الفَريضَةِ، فإنّهُ لابُدَّ مِن قضائها وتَعاهُدِها عندَ مَحَلِّها.^۶

۰.براى عبادت كردن نفْس خود را بفريب و با آن ملايمت كن و به زور [به عبادت] وادارش مكن و در زمان فراغت و نشاطش او را به عبادت گير، مگر در عباداتى كه بر تو واجب گشته است كه در اين صورت بايد آنها را به موقع انجام دهى و بر آنها مواظبت كنى.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ في الرِّفقِ الزِّيادَةَ والبَرَكَةَ،ومَن يُحرَمِ الرِّفقَ يُحرَمِ الخَيرَ.^۷

۰.همانا در ملايمت، فزونى و بركت است و كسى كه از ملايمت محروم باشد، از خير محروم شود.

۰.امام علی علیه السلام:
الرِّفقُ يُيَسِّرُ الصِّعابَ، ويُسَهِّلُ شَديدَ الأسبابِ.^۸

۰.ملايمت، دشواري‌ها را آسان و چاره جويى‏های سخت را ساده می‏سازد.

۰.امام زین العابدین علیه السلام:
كانَ آخِرُ ما أوصى بهِ الخضرُ موسى بنَ عِمرانَ علیهما السلام:... ما رَفَقَ أحَدٌ بأحَدٍ في الدنيا إلّا رَفَقَ اللهُ عز و جل بهِ يَومَ القِيامَةِ.^۹

۰.آخرين سفارشى كه خضربه موسى بن عمران علیهما السلام كرد اين بود: هيچ كس در دنيا با كسى ملايمت و مدارا نكند مگر آن كه خداوند عز و جل در روز قيامت با او ملايمت و مدارا كند.

۰.امام صادق علیه السلام:
إن شِئتَ أن تُكرَمَ فَلِنْ، وإن شِئتَ أن تُهانَ فاخشُنْ.^۱۰

۰.اگر می‏خواهى گرامى باشى ملايم باش و اگر می‏خواهى خوار شوى خشن باش.