77 ـ قصاص

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
أيُّها الناسُ، أحيُوا القِصاصَ و أحيُوا الحَقَّ و لا تَفَرَّقُوا، و أسلِموا و سَلِّموا تَسلَموا.^۱

۰.اى مردم! قصاص را زنده نگه داريد و حق را زنده كنيد و پراكنده نشويد و مسلمان و تسليم [حق] باشيد تا سالم بمانيد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
يا أيُّها الناسُ، إنّما أنا بَشَرٌ مِثلُكُم، و لَعلّهُ أن يكونَ قد قَرُبَ مِنّي خُفوفٌ مِن بينِ أظهُرِكُم، فَمَن كُنتُ أصَبتُ مِن عِرضِهِ أو مِن شَعرِهِ أو مِن بَشَرِهِ أو مِن مالِهِ شَيئا، هذا عِرضُ مُحمّدٍ و شَعرُهُ و بَشَرُهُ و مالُهُ فَلْيَقُمْ فَلْيَقتَصَّ! و لا يَقولَنَّ أحَدٌ مِنكُم: إنّي أتَخَوَّفُ مِن مُحمّدٍ العَداوَةَ و الشَّحناءَ، ألا و إنّهُما لَيسَتا مِن طَبِيعَتي و لَيسَتا مِن خُلُقي.^۲

۰.هان، اى مردم! جز اين نيست كه من هم مانند شما بشرى هستم و شايد كه رفتن من از ميان شما نزديك باشد. پس، اگر به آبرو يا مو يا پوست و يا مال كسى لطمه‏ای زده ام، اينك اين آبروى محمّد و مو و پوست و مال او. برخيزد و قصاص كند! و هرگز كسى از شما نگويد: من از دشمنى و كينه محمّد می‏ترسم. بدانيد كه اين دو خصلت از طبيعت من و از اخلاق من به دورند.

۰.امام علی علیه السلام:
قُلتُ أربَعا أنزَلَ اللهُ تعالى تَصدِيقي بها في كتابِهِ... قلتُ: القَتلُ يُقِلُّ القَتلَ فَأنزَلَ اللهُ: «و لَكُم في القِصاصِ حَياةٌ».^۳

۰.من چهار كلمه گفتم و خداوند در كتاب خود سخن مرا تصديق كرد... گفتم: كشتن از كشتن می‏كاهد، پس خداوند عز و جل اين آيه را نازل فرمود: «و براى شما در قصاص زندگى است».

۰.امام علی علیه السلام:
فَرَضَ اللهُ الإيمانَ تَطهيرا مِن الشِّركِ... والقِصاصَ حَقنا للدِّماءِ.^۴

۰.خداوند ايمان را واجب فرمود براى پاك كردن از [آلودگى] شرك... و قصاص را، براى حفظ خون‌ها.

۰.امام زین العابدین علیه السلام:
ـ في قولِهِ تعالى: «و لَكُم في القِصاصِ حَياةٌ» ـ: لأنَّ مَن هَمَّ بالقَتلِ فَعَرَفَ أنّهُ يُقتَصُّ مِنهُ فكَفَّ لِذلكَ عنِ القَتلِ كانَ حَياةً لِلّذي (كانَ) هَمَّ بقَتلِهِ، و حَياةً لهذا الجاني الذي أرادَ أن يَقتُلَ، و حَياةً لغَيرِهِما مِن الناسِ إذا عَلِموا أنَّ القِصاصَ واجِبٌ لا يَجرؤونَ علَى القَتلِ مَخافَةَ القِصاصِ.^۵

۰.ـ درباره آيه: «و براى شما در قصاص زندگى است» ـ فرمود: چون اگر كسى تصميم بگيرد ديگرى را بكشد و بداند كه در اين صورت قصاص می‏شود و بدين سبب از كشتن خوددارى ورزد، هم موجب زنده ماندن كسى است كه می‏خواسته است او را بكشد و هم موجب زنده ماندن اين جنايتكارى است كه قصد آدم كشى داشته است و هم مايه زنده ماندن ديگران؛ زيرا وقتى بدانند كه قصاص واجب و لازم است از ترس قصاص جرأت آدم كشى به خود راه نمی‏دهند.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
ما مِن رَجُلٍ مُسلمٍ يُصابُ بشَيءٍ في جَسَدِهِ فَيَتَصَدَّقُ بهِ إلاّ رَفَعَهُ اللهُ بهِ دَرجَةً و حَطَّ عَنهُ بهِ خَطيئةً.^۶

۰.هيچ مرد مسلمانى نيست كه به قسمتى از بدنش آسيبى وارد شود و از [قصاص] آن درگذرد، مگر اين كه خداوند به سبب آنْ يك درجه بالايش برد و يك گناه از او بزدايد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
ما مِن رَجُلٍ يُجرَحُ في جَسَدِهِ جِراحَةً فَيَتَصَدَّقُ بها إلاّ كَفَّرَ اللهُ تعالى عَنهُ مِثلَ ما تَصَدَّقَ.^۷

۰.هيچ مردى نيست كه به بدنش جراحتى وارد آيد و از آن درگذرد، جز اين كه خداوند متعال به مانند گذشتى كه كرده است، از گناهش درگذرد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن اُصيبَ بِجَسَدِهِ بقَدْرِ نِصفِ دِيَتِهِ فَعَفا كَفَّرَ اللهُ عَنهُ نِصفَ سَيّئاتِهِ، و إن كانَ ثُلثا أو رُبعا فعلى قَدرِ ذلكَ.^۸

۰.هركه به اندازه نصف ديه خود به بدنش آسيبى برسد و گذشت كند، خداوند نصف گناهان او را پاك كند و اگر به اندازه يك سوم يا يك چهارم باشد به همان اندازه گناهانش پاك شود.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن عَفا عَن دَمٍ لم يَكُن لَهُ ثَوابٌ إلاّ الجَنّةُ.^۹

۰.هركه از [قصاص]خونى گذشت كند، او را پاداشى جز بهشت نباشد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن اُصِيبَ في جَسَدِهِ بشَيءٍ فَتَرَكَهُِللهِ تعالى كانَ كَفّارَةً لَهُ.^۱۰

۰.هر كس كه آسيبى به بدنش [از سوى كسى] برسد و به خاطر خداوند متعال صرف نظر كند، آن [گذشت] كفّاره‏ای براى [گناهان] او باشد.