مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : امام علی بن أبی طالب امیرالمؤمنین(ع)
پديدآورنده : عباس زریاب خویی
پديدآورنده : محمدحسین مشایخ فریدنی
تاریخ انتشار : 1385
منبع: قائمیه
جستجو در Lib.ir

امام علی بن أبی طالب امیرالمؤمنین(ع)

ابوالحسن، علی بن ابی طالب بن عبدالمطّلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصی بن کلاب، نخستین امام از ائمّه اثنی عشر (ع)، یکی از پنج تن اَّل عبا (ع) و دومین معصوم از چهارده معصوم علیهم السلام می باشد.

ابوالحسن، علی بن ابی طالب بن عبدالمطّلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصی بن کلاب، نخستین امام از ائمّه اثنی عشر (ع)، یکی از پنج تن اَّل عبا (ع) و دومین معصوم از چهارده معصوم علیهم السلام و در نظر اهل سنّت خلیفه چهارم از خلفای راشدین. اَّن حضرت دومین شخص عالم اسلام پس از رسول اکرم (ص) و وصی و ولی مطلق هستند و اعتقاد به امامت و وصایت و ولایت اَّن حضرت و یازده فرزند بزرگوارش یکی از اصول مذهب امامیّه است. امّا عدّه ای از پیروان و معتقدان اَّن حضرت به ملاحظه ی کثرت فضایل و کرامات ایشان از جاده ی اعتدال منحرف شده و اعتقاداتی فوق اعتقادات شیعه ی امامیّه درباره ی ایشان پیدا کرده اند. این عدّه به غلات یعنی غلو کنندگان معروف شده اند و هم در نظر اهل سنّت و هم در نظر شیعه از جاده ی هدایت به دور افتاده اند و از اهل بدعت و ضلال محسوب می گردند.

آن حضرت در زمان خود و در عهد بنی امیّه دشمنان سیاسی و قبیله ای داشته اند که فضایل و مناقب ایشان را انکار می کردند و به ناسزا گویی و دشنام می پرداختند و مطالب نا روایی به ایشان نسبت می دادند. علاوه بر آنها، در طی قرون و اعصار هم کسانی بوده اند که به ایشان بغض و کینه می ورزیدند و بعضی از محدّثان و علمای اهل سنّت در

پرده پوشی فضایل ایشان و طعن در صفات ایشان کوشیده اند. این عدّه را شیعیان «نواصب» (مفرد آن ناصبی) می نامند. بعضی از صحابه و تابعین و معاریف اهل سنّت در نظر شیعیان از نواصب هستند، گرچه گاهی کلیه ی کسانی را که منکر خلافت بلافصل آن حضرت باشند نیز ناصبی می خوانند. اهل سنّت نیز شیعیان و دوستداران آن حضرت را «رافضی» می خوانند و بعضی از متعصّبان اهل سنّت گام فراتر نهاده همه ی شیعیان و دوستان آن حضرت را «غلات» خوانده اند.

می گویند در زمان حیات حضرت رسول (ص) امام حسن (ع) پدر خود را ابوالحسین و امام حسین (ع) ایشان را ابوالحسن صدا می کردند و حضرت رسول (ص) را پدر می خواندند. پس از وفات حضرت رسول (ص) هر دو آن حضرت را پدر صدا کردند. ابوطالب نام پدر ایشان بود و این کنیه ای بود به جهت پسر بزرگترش که طالب نام داشت و این کنیه بر نام واقعی او که عبدمناف بود غالب آمد و در تاریخ اسلام هیچ گاه او را عبدمناف نخوانده اند و فقط با ابوطالب از او یاد کرده اند.

تولّد علی (ع)، روز سیزدهم ماه رجب، سی سال از واقعه ی عام الفیل گذشته، در خانه ی کعبه اتفاق افتاده است. می گویند کسی پیش از آن حضرت و پس از ایشان در خانه ی کعبه متولّد نشده است. اگر تولّد حضرت رسول (ص) در عام الفیل اتّفاق افتاده باشد و عام الفیل بنابر بعضی محاسبات با سال ۵۷۰م منطبق باشد، باید تولّد حضرت علی (ع) در حدود سال ۶۰۰م اتّفاق افتاده باشد، یعنی ۲۱ سال قبل از هجرت (با در نظر گرفتن اختلاف سالهای قمری و میلادی این تاریخها تقریبی است).

از جمله نعمتهای الهی در حق علی بن ابی طالب (ع) یکی آن بود که وقتی قریش در قحطی بزرگی افتادند و ابوطالب را فرزند و عیال زیاد و توانایی مالی کم بود، حضرت رسول (ص) به عموی خود عباس که مردی توانگر بود گفت برویم و از بار زندگی ابوطالب بکاهیم و هر کدام یکی از پسران او را بر گیریم و پیش خود نگاه داریم. عباس این پیشنهاد را پذیرفت و هر دو پیش ابوطالب رفتند و گفتند ما می خواهیم هر کدام یکی از پسران ترا نزد خود نگاه داریم تا این مصیبت قحطی از میان ما برداشته شود.

ابوطالب که از میان فرزندان خود عقیل را از همه بیشتر دوست داشت گفت اگر عقیل را نزد من بگذارید هر یک از پسران دیگر مرا که می خواهید می توانید ببرید. پس عباس جعفر را همراه خود به خانه برد و حضرت رسول (ص) علی (ع) را و علی (ع) نزد رسول خدا (ص) بزرگ شد تا آنکه آن حضرت به نبوّت مبعوث شد و علی (ع) بسیاری از سیره نویسان و محدّثان اهل سنّت علی (ع) را نخستین کسی می دانند که اسلام آورد و آنها که خدیجه را نخستین اسلام آورنده می دانند علی (ع)را نخستین اسلام آورنده از مردان می شمارند. اینکه حضرت امیر (ع) اسلام آورنده ی نخستین، دست کم از میان مردان، باشد امری طبیعی به نظر می رسد؛ زیرا بنا به روایت سیره نویسان،

حضرت رسول (ص) بعثت خود را نخست به خدیجه اعلام فرمود و خدیجه قول او را تصدیق و تأیید کرد. دومین شخصی که از اسلام و بعثت حضرت رسول (ص) می بایست آگاه می شد علی بن ابی طالب (ع) بود که در خانه ی آن حضرت زندگی می کرد و در آن هنگام بنا به اختلاف روایات میان ده تا پانزده سال داشت. پس از او زید بن حارثه بود که پسر خوانده و آزاد کرده ی پیامبر (ص) بود و در همان خانه زندگی می کرده روایاتی هست که در آغاز فقط حضرت رسول (ص) و خدیجه و علی (ع) را در حال نماز گزاردن دیده اند و روایات دیگری هست که به موجب آن حضرت رسول (ص) در آغاز بعثت به هنگام نماز، با علی (ع) و پنهان از نظر دیگران به شکاف کوهها و درّه های مکّه می رفتند و در آنجا نماز می خواندند.