323

علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

۶۹۸.امام على عليه السلام : آن كه خنده‏اش فراوان شد ، دلش مرد .

1 / 18

خودرأيى‏

۶۹۹.امام على عليه السلام : خودرأى ، در خطا و اشتباه فرو مى‏افتد .

۷۰۰.امام على عليه السلام : خودرأيى‏ات ، تو را مى‏لغزانَد و در مهلكه‏ها سرنگون مى‏سازد .

۷۰۱.امام على عليه السلام : خردهايتان را متّهم كنيد كه خطا از اعتماد به آنها پديد مى‏آيد .

۷۰۲.امام على عليه السلام : آن كه با تكيه بر خردش خود را از ديگران بى‏نياز بداند ، گم‏راه شود .

۷۰۳.امام على عليه السلام : آن كه با تكيه بر خردش خود را از ديگران بى‏نياز بداند ، بلغزد .

۷۰۴.امام صادق عليه السلام : خودرأى ، بر لغزشگاه‏هاى خطا ايستاده است .

«آن گاه كه كافران در دل‏هاى خود حميّت‏^۱ را جاى دادند ؛ [ آن‏هم‏] حميّت دوران جاهليّت را» .

1.حَميّت ، به معناى نخوت و تكبّرى است كه با تعصّب و حمايت كوركورانه از وابستگان و وابستگى‏ها همراه است. (م)

علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

322

۶۹۸.عنه عليه السلام : مَن كَثُرَ ضِحكُهُ ماتَ قَلبُهُ.^۱

۶۹۹.الإمام عليّ عليه السلام : المُستَبِدُّ مُتَهَوِّرٌ فِي الخَطَاَ وَالغَلَطِ.^۲

۷۰۰.عنه عليه السلام : الاِستِبدادُ بِرَأيِكَ يُزِلُّكَ ويُهَوِّرُكَ فِي المَهاوي.^۳

۷۰۱.عنه عليه السلام : اِتَّهِموا عُقولَكُم فَإِنَّهُ مِنَ الثِّقَةِ بِها يَكونُ الخَطاءُ.^۴

۷۰۲.عنه عليه السلام : مَنِ استَغنى‏ بِعَقلِهِ ضَلَّ.^۵

۷۰۳.عنه عليه السلام : مَنِ استَغنى‏ بِعَقلِهِ زَلَ‏^۶ .^۷

۷۰۴.الإمام الصادق عليه السلام : المُستَبِدُّ بِرَأيِهِ مَوقوفٌ عَلى‏ مَداحِضِ الزَّلَلِ.^۸

«إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُواْ فِى قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَهِلِيَّةِ».^۹

1.غرر الحكم : ح ۷۹۴۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۳۰ ح ۷۳۴۹ .

2.غرر الحكم : ح ۱۲۰۸ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۶ ح ۱۳۳ وليس فيه «الخطأ» .

3.غرر الحكم : ح ۱۵۱۰ .

4.غرر الحكم : ح ۲۵۷۰ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۹۱ ح ۲۱۵۱ .

5.غرر الحكم : ح ۷۸۱۸ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۲۹ ح ۷۳۰۲ .

6.هذا الحديث وسابقه حديث واحد ووقع في أحدهما تصحيف .

7.تحف العقول : ص ۸۸ ، كنز الفوائد : ج ۱ ص ۲۰۰ ، العُدد القويّة : ص ۳۵۹ ح ۲۲ ، بحارالأنوار : ج ۱ ص ۱۶۰ ح ۵۰ .

8.نزهة الناظر : ص ۱۱۲ ح ۴۴ ، أعلام الدين : ص ۳۰۴ ، بحارالأنوار : ج ۷۵ ص ۱۰۵ ح ۴۱ .

9.الفتح : ۲۶ .