4 / 3

نيكو پرسيدن‏

۱۱۱۸.پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله : نيكويى پرسش ، نيمى از دانش است .

۱۱۱۹.امام على عليه السلام : هر كس نيكو بپرسد ، بداند .

۱۱۲۰.امام على عليه السلام : هركس بداند ، نيكو بپرسد .

۱۱۲۱.امام على عليه السلام : زيبا خطاب كنيد تا پاسخِ زيبا بشنويد .

4 / 4

رعايت حقّ تقدّم‏

۱۱۲۲.امام صادق عليه السلام : دو مرد نزد پيامبر صلى اللّه عليه و آله آمدند : مردى از انصار و مردى از ثقيف . مرد ثقيفى گفت : اى پيامبر خدا ! نيازى دارم .
فرمود : «برادر انصارى‏ات مقدّم است» .
گفت : اى پيامبر خدا ! من در سفرم و شتاب دارم .
مرد انصارى گفت : به او اجازه دادم و نوبتم را به او وا نهادم .

علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

510

4 / 3

حُسنُ السُّؤالِ‏

۱۱۱۸.رسول اللَّه صلى اللّه عليه و آله : حُسنُ السُّؤالِ نِصفُ العِلمِ.^۱

۱۱۱۹.الإمام عليّ عليه السلام : مَن أحسَنَ السُّؤالَ عَلِمَ.^۲

۱۱۲۰.عنه عليه السلام : مَن عَلِمَ أحسَنَ السُّؤالَ.^۳

۱۱۲۱.عنه عليه السلام : أجمِلوا فِي الخِطابِ تَسمَعوا جَميلَ الجَوابِ.^۴

4 / 4

رِعايَةُ حَقِّ السّابِقِ‏

۱۱۲۲.الإمام الصادق عليه السلام : أتَى النَّبِيَّ صلى اللّه عليه و آله رَجُلانِ : رَجُلٌ مِنَ الأَنصارِ ورَجُلٌ مِن ثَقيفٍ .
فَقالَ الثَّقيفِيُّ : يا رَسولَ اللَّهِ ، حاجَتي .
فَقالَ : سَبَقَكَ أخوكَ الأَنصارِيُّ .
فَقالَ : يا رَسولَ اللَّهِ ، إنّي عَلى‏ ظَهرِ سَفَرٍ وإنّي عَجلانُ .
وقالَ الأَنصارِيُّ : إنّي قَد أذِنتُ لَهُ.^۵

1.المعجم الأوسط : ج ۷ ص ۲۵ ح ۶۷۴۴ ، شُعب الإيمان : ج ۵ ص ۲۵۵ ح ۶۵۶۸ ، مسند الشهاب : ج ۱ ص ۵۵ ح ۲۱ ، الفردوس : ج ۲ ص ۱۴۱ ح ۲۷۱۶ كلّها عن ابن عمر ؛ تحف العقول : ص ۵۶ وفيه «المسألة» بدل «السؤال» ، كنز الفوائد : ج ۲ ص ۱۸۹ ، نثر الدرّ : ج ۱ ص ۱۶۷ و ص ۳۳۳ عن الإمام الحسن عليه السلام ، منية المريد : ص ۲۵۸ ، بحارالأنوار : ج ۷۷ ص ۱۶۰ ح ۱۵۹ .

2.غرر الحكم : ح ۷۹۳۳ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۲۴ ح ۷۱۸۱ .

3.غرر الحكم : ح ۷۶۷۴ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۵۱ ح ۸۰۴۲ وراجع: منية المريد : ص ۱۷۶ .

4.غرر الحكم : ح ۲۵۶۸ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۹۱ ح ۲۱۵۳ .

5.الكافي : ج ۴ ص ۲۶۱ ح ۳۷ عن معاوية بن عمّار ، النوادر للأشعري : ص ۱۳۹ ح ۳۶۰ ، حلية الأبرار : ج ۱ ص ۱۸۲ ح ۶ عن معاوية بن عمّار ، بحارالأنوار : ج ۹۹ ص ۱۳ ح ۴۲ وراجع: منية المريد : ص ۲۷۲ .