1 / 5

مَثَل دانشمندان‏

الف - مانند ستارگان‏

۱۵۰۹.پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله : مَثَل دانشمندان در زمين ، مانند ستارگان در آسمان است كه در تاريكى‏هاى صحرا و دريا ، با آنها راهيابى مى‏شود . پس هرگاه ستارگان ناپديد شوند ، زودا كه ره‏يافتگان ، گم‏راه شوند !

ر . ك : ص 685 ح 1487 و 1488 .

ب - چون ماه تمام‏

۱۵۱۰.امام على عليه السلام : دانشمندان در ميان مردم ، مانند ماه شب چهارده در آسمان‏اند كه نورش بر نور ديگر ستارگان برترى مى‏يابد .

ج - مانند كسى كه چراغ به همراه دارد

۱۵۱۱.المواعظ العدديّة :پيامبر خدا فرمود : «مؤمن ، از چهار چيز ، ناگزير است : مَركبى راهوار ، خانه‏اى وسيع ، لباسى زيبا و چراغى درخشان» .
گفتند : اى پيامبر خدا! ما اينها را نداريم . آنها چيستند؟
فرمود : «مَركب راهوار ، خردش و خانه وسيع ، شكيبايى او و لباس زيبا ، شرم وى و چراغ درخشان ، دانش اوست» .

علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

692

1 / 5

مَثَلُ العُلَماءِ

أ - كَمَثَلِ النُّجومِ‏

۱۵۰۹.رسول اللَّه صلى اللّه عليه و آله : إنَّ مَثَلَ العُلَماءِ فِي الأَرضِ كَمَثَلِ النُّجومِ فِي السَّماءِ ، يُهتَدى‏ بِها في ظُلُماتِ البَرِّ وَالبَحرِ ، فَإِذَا انطَمَسَتِ النُّجومُ أوشَكَ أن تَضِلَّ الهُداةُ.^۱

راجع : ص 684 ح 1487 و 1488 .

ب - كَالبَدرِ

۱۵۱۰.الإمام عليّ عليه السلام : إنَّمَا العُلَماءُ فِي النّاسِ كَالبَدرِ فِي السَّماءِ يُضي‏ءُ نورُهُ عَلى‏ سائِرِ الكَواكِبِ.^۲

ج - كَمَن مَعَهُ السِّراجُ‏

۱۵۱۱.المواعظ العدديّة : قالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللّه عليه و آله لابُدَّ لِلمُؤمِنِ مِن أربَعَةِ أشياءَ : دابَّةٍ فارِهَةٍ ، ودارٍ واسِعَةٍ ، وثِيابٍ جَميلَةٍ ، وسِراجٍ مُنيرٍ .
قالوا : يا رَسولَ اللَّهِ ، لَيسَ لَنا ذلِكَ فَما هِيَ ؟
قالَ صلى اللّه عليه و آله : أمَّا الدّابَّةُ الفارِهَةُ فَعَقلُهُ ، وأمَّا الدّارُ الواسِعَةُ فَصَبرُهُ ، وأمَّا الثِّيابُ الجَميلَةُ فَحَياهُ ، وأمَّا السِّراجُ المُنيرُ فَعِلمُهُ.^۳

1.مسند ابن‏حنبل: ج ۴ ص ۳۱۴ ح ۱۲۶۰۰، الفردوس: ج ۴ ص ۱۳۴ ح ۶۴۱۸ كلاهما عن‏أنس؛كنزالعمّال:ج ۱۰ ص ۱۵۱ ح ۲۸۷۶۹؛ منية المريد : ص ۱۰۴ .

2.الإرشاد : ج ۱ ص ۲۳۰ ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۳۱ ح ۱۹ .

3.المواعظ العدديّة : ص ۲۱۳ .