695
علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

۱۵۱۲.امام باقر عليه السلام : دانشمند ، مانند كسى است كه شمعى به همراه دارد كه به مردم نور مى‏دهد . پس هر كه در پرتو شمع او ببيند ، وى را دعاى خير مى‏گويد . همين گونه ، دانشمند ، شمعى به همراه دارد كه تاريكى نادانى و حيرت را مى‏زدايد . پس هركس در پرتو آن از حيرت بيرون آيد يا از نادانى رهايى يابد ، از رهيدگان او از آتش است و خداوند به جاى آن ، در برابر هر موى كسى كه نجات داده ، پاداشى بيشتر از پاداش صدقه دادن صد هزار قِنطار۱ در غير راهى كه خدا به آن فرمان داده است ، مقصود ، اموال فراوانى است كه سلاطين ، نثار عالمان صالح مى‏كنند و مقايسه آن با معرفتى كه اين گونه عالمان ، نثار ديگران كرده‏اند ۲ مى‏دهد؛ بلكه آن صدقه ، وبال گردن دهنده‏اش مى‏گردد . بالاتر از آن ، خداوند به آن دانشمند ، پاداشى برتر از پاداش صد هزار ركعت نماز در جلوى كعبه مى‏بخشد .

۱۵۱۳.امام على عليه السلام- در حكمت‏هاى منسوب به ايشان -: دانشمند ، چراغ خدا در زمين است . پس هركس كه خداوند خيرش را بخواهد ، از آن پرتوى بر مى‏گيرد .

ر . ك : ص 861 (مَثَل دانشمند بى‏كردار).

1 / 6

فايده‏هاى همنشينى با دانشمند

۱۵۱۴.پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله : هيچ مؤمنى نيست كه ساعتى نزد دانشمند بنشيند ، مگر آن كه پروردگار عزّ و جلّ ندايش مى‏دهد : «نزد حبيبم نشستى . به عزّت و جلالم سوگند ، تو را در بهشت ، همنشين او خواهم كرد و باكى نيست» .

۱۵۱۵.پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله : هان ! مجالس دانشمندان را مغتنم شماريد كه آن ، باغى از باغ‏هاى بهشت است . رحمت و مغفرت ، چون باران بر آنها فرود مى‏آيد . گنهكاران ، پيش روى آنها مى‏نشينند و آمرزيده بر مى‏خيزند و تا هنگامى كه نزد آنان نشسته‏اند ، فرشتگان ، برايشان آمرزش مى‏خواهند و خداوند به آنان مى‏نگرد . پس دانشمند و دانشجو و تماشاگر و دوستدارِ آنها را مى‏آمرزد .

1.به مقدار بسيارِ زر و سيم گفته مى‏شود و اندازه‏هاى گوناگونى براى آن برشمرده‏اند ، از جمله : يك پوست گاوِ پُر از طلا و يا هفتاد هزار دينار (ر . ك : لغت‏نامه دهخدا ) .

2.(ر . ك : بحار الأنوار : ج ۲ ص ۴ ح ۷) .


علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
694

۱۵۱۲.الإمام الباقر عليه السلام : العالِمُ كَمَن مَعَهُ شَمعَةٌ تُضي‏ءُ لِلنّاسِ ، فَكُلُّ مَن أبصَرَ بِشَمعَتِهِ دَعا لَهُ بِخَيرٍ ، كَذلِكَ العالِمُ مَعَهُ شَمعَةٌ تُزيلُ ظُلمَةَ الجَهلِ وَالحَيرَةِ ، فَكُلُّ مَن أضاءَت لَهُ فَخَرَجَ بِها مِن حَيرَةٍ ، أو نَجا بِها مِن جَهلٍ ، فَهُوَ مِن عُتَقائِهِ مِنَ النّارِ ، وَاللَّهُ يُعَوِّضُهُ عَن ذلِكَ بِكُلِّ شَعرَةٍ لِمَن أعتَقَهُ ما هُوَ أفضَلُ لَهُ مِنَ الصَّدَقَةِ بِمِئَةِ ألفِ قِنطارٍ عَلى‏ غَيرِ الوَجهِ الَّذي أمَرَ اللَّهُ عزّ و جلّ بِهِ ، بَل تِلكَ الصَّدَقَةُ وَبالٌ عَلى‏ صاحِبِها ، لكِن يُعطيهِ اللَّهُ ما هُوَ أفضَلُ مِن مِئَةِ ألفِ رَكعَةٍ يُصَلّيها مِن بَينِ يَدَيِ الكَعبَةِ.۱

۱۵۱۳.الإمام عليّ عليه السلام- فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ - : العالِمُ مِصباحُ اللَّهِ فِي الأَرضِ ، فَمَن أرادَ اللَّهُ بِهِ خَيراً اِقتَبَسَ مِنهُ.۲

راجع : ص 860 (مثل العالم بلا عمل) .

1 / 6

فَوائِدُ مُجالَسَةِ العالِمِ‏

۱۵۱۴.رسول اللَّه صلى اللّه عليه و آله : ما مِن مُؤمِنٍ يَقعُدُ ساعَةً عِندَ العالِمِ إلّا ناداهُ رَبُّهُ عزّ و جلّ : جَلَستَ إلى‏ حَبيبي ، وعِزَّتي وجَلالي لَاُسكِنَنَّكَ الجَنَّةَ مَعَهُ ولا اُبالي.۳

۱۵۱۵.عنه صلى اللّه عليه و آله : ألا فَاغتَنِموا مَجالِسَ العُلَماءِ ، فَإِنَّها رَوضَةٌ مِن رِياضِ الجَنَّةِ ، تَنزِلُ عَلَيهِمُ الرَّحمَةُ وَالمَغفِرَةُ ، كَالمَطَرِ مِنَ السَّماءِ ، يَجلِسونَ بَينَ أيديهِم مُذنِبينَ ويَقومونَ مَغفورينَ لَهُم، وَالمَلائِكَةُ يَستَغفِرونَ لَهُم ماداموا جُلوساً عِندَهُم، وإنَّ اللَّهَ يَنظُرُ إلَيهِم فَيَغفِرُ لِلعالِمِ وَالمُتَعَلِّمِ وَالنّاظِرِ وَالمُحِبِّ لَهُم.۴

1.الاحتجاج : ج ۱ ص ۱۱ ح ۶ ، منية المريد : ص ۱۱۷ ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۴ ح ۷ وراجع: عوالي اللآلي : ج ۱ ص ۱۸ ح ۴ .

2.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۲۰ ص ۳۲۶ ح ۷۳۰ .

3.الأمالي للصدوق : ص ۹۱ ح ۶۵ ، منية المريد: ص ۳۴۱ نحوه ، روضة الواعظين : ص ۱۳ ، بحارالأنوار : ج ۱ ص ۱۹۸ ح ۱ .

4.جامع الأخبار : ص ۱۱۱ ح ۱۹۶ عن أبي هريرة .

  • نام منبع :
    علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
تعداد بازدید : 61230
صفحه از 973
پرینت  ارسال به