قوم جای گزین، در روایات تفسیری
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
1 / 14
چکیده :
خداوند در آیۀ 54 سورة »مائده«، مؤمنان را تهدید فرموده که در صورت ارتداد و بازگشت از دین، قوم دیگری را با شش ویژگیِ برجسته، جایگزین آنان خواهد کرد. در اینکه «قوم جایگزین» چه کسانی هستند، در روایات فریقین از پنج گروه یاد شده است: امیرمؤمنان(ع) و اصحابش، سلمان و قومش، ابوبکر و یارانش، ابوموسی و اهل یمن و سرانجام، امام عصر(عج) و یارانش. در این نوشتار، با بررسی نقاط قوت و ضعف هر یک از این روایات، روشن
شد که تنها روایات مربوط به امام عصر(عج) و یارانش به عنوان مراد تنزیلی و ذاتی ِآیه به شمار آمده و منطبق با
قرائن داخلیِ آن هستند. همچنین روایات مربوط به امیرمؤمنان(عج) و برخی از یاران ایشان در جایگاه مصداق
تطبیقی، با قرائن پیوسته و ناپیوستۀ آیۀ مزبور سازگاری داشته و مورد پذیرشند، ولی بقیۀ موارد به جهت ناسازگاری
با قرائن موجود در آیه، نه در جایگاه مراد تنزیلی قابل پذیرشند و نه در جایگاه مصداق تطبیقی.
کلیدواژههای مقاله :امیرمؤمنان)ع( و اصحاب ایشان، سلمان و قومش، ابوموسی و مردم یمن، ابوبکر و اهل ردّه، امامعصر)عج( و یاران ایشان.