با پيدايش روش علمي تحليل استنادي از يک سو و انتشار مستمر ابزارهاي کتابشناختي، همانند نمايه استنادي علوم و نمايه استنادي علوم اجتماعي از سوي ديگر ـ که کار شناسايي و گردآوري مقالات و منابع آنها را راحت کرده ـ مسير کشف و تشخيص رفتارهاي استفاده از منابع هموار شده است و امروزه تحليل استنادي يکي از روش‌هاي پذيرفته‌شده در اين گونه بررسي‌ها به‌ شمار ‌مي‌آيد. ^۱
به طور كلي، چنين استنباط مي‌شود كه بين كيفيت و تعداد استنادهاي مدرك، رابطه‌اي وجود دارد. به عبارت ديگر، هرچه تعداد استنادها به يك مدرك بيشتر باشد، نشان‌دهنده كيفيت بهتر آن مدرك است. ^۲ با تحليل استنادي مي‌توان دريافت كه «تحولات علمي چگونه صورت مي‌گيرد و مسيري كه هر رشته علمي طي مي‌كند چيست؟» و «الگوي واقعي كسب اطلاعات و يا پخش يافته‌هاي علمي و فني چگونه است؟» از اين دو مورد، اطلاعاتي به دست مي‌آيد كه شامل موارد زير است:
اولاً، دانش‌پژوهان را با جامعه شناسي مبادله اطلاعات علمي آشنا مي‌كند و آنها را قادر مي‌سازد از دانش مكتوب، حداكثر بهره‌برداري را به عمل آورد.
ثانياً كتابداران را با مجموعه جامعه‌شناختي مبادله اطلاعات علمي آشنا كرده، آنها را قادر مي‌سازد مجموعه‌اي را براي كتابخانه خود فراهم سازند كه در تحولات علمي و فرهنگي جامعه، اثر با ارزشي داشته باشد. ^۳
به بيان ديگر، با توجه به حجم عظيم اطلاعات توليد شده و هزينه سنگيني که کتابخانه‌ها براي تهيه آنها متحمل مي‌شوند، کتابداران را متوجه اين نکته کرده است که به جاي تهيه همه منابع مورد نياز خوانندگان، به گزينش آنها پرداخته و از گردآوري منابع غير لازم، هرچند که خوب هم باشند، بپرهيزند. به اين ترتيب، ضمن صرفه جويي در هزينه‌ها، بهترين و کارآمدترين مجموعه‌ها را براي کتابخانه‌ها و در نهايت مراجعه کنندگان خود فراهم آورند. تحليل استنادي يکي از روش‌هايي است که کتابداران را در به ثمر رساندن هدف فوق ياري مي‌کند؛ چرا که وقتي معلوم شود چه منابعي بيش از ساير منابع در تدوين آثار مختلف کاربرد دارند، بديهي است که تهيه آنها براي کتابخانه‌ها از اهميت بيشتري برخوردار خواهد شد. ^۴
همچنين، تحليل استنادي براي ارزيابي عملکرد و موفقيت پژوهش نيز مورد ‌استفاده قرار گرفته است. اين امر، موجب بررسي رتبه‌بندي مجلات، گروه‌هاي آموزشي، دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشي، و دانشمندان و محققان شده است. در اين رويکرد، اصل اين است که استنادها، حتي استنادهاي منفي ـ که اثر استناد‌شونده را رد يا تصحيح مي‌کنند ـ مقياسي از تأثير و نفوذ در علم هستند. بنابراين، هرچه يک مقاله بيش‌تر مورد‌ استناد قرار بگيرد، به همان نسبت بيش‌تر در جامعه علمي شناخته مي‌شود. در حقيقت،