پژوهشگران، چه در درون جامعه مسيحي و چه در خارج از قلمرو مسيحيت، به اين پرسش پاسخي منفي مي‌دهد. پژوهشگران، هم در مورد وجودِ تاريخي عيسي و هم در مورد تاريخي بودن حوادثِ پيراموني ـ که الهيات مسيحي بر اساس آن شکل گرفته ـ ترديدهاي جدي ايجاد کرده‌اند و آنها را به مثابه اسطوره و افسانه دانسته‌اند؛ حوادثي چون تصليب، مرگ و رستاخيز عيسي از اين دسته حوادث است. به بيان روشن‌تر، اساس الهيات مسيحي بر چند فرض استوار است: 1. وجود تاريخي حضرت عيسي، 2. تجسّد خدا در عيسي، 3. تصليب، 4. مرگ و رستاخيز ايشان پس از سه روز. سه مورد اخير، ارکان تشکيل دهنده انجيل مسيحي هستند. پژوهشگران غربي در همه اين موارد، ترديد ايجاد کرده و آثار مستقلي در خصوص افسانه‌اي بودن هريک از اين موارد پديد آورده‌اند.
اكنون، بيش از دويست سال است كه دانشمندان درباره وجود تاريخي حضرت عيسي(عليه السلام) بحث و ترديد كرده‌اند؛ آنها اين پرسش را مطرح ساخته‌اند که آيا عيسى وجود داشته است ؟ آيا تاريخ زندگى بنيانگذار مسيحيت، حاصل غم و اندوه مردم و تخيّل و اميد آنان و در واقع، افسانه‌اي مانند افسانه‌هاى خدايان مشركان نبوده است؟ نخستين نويسندة عصر جديد كه زندگي حضرت عيسي را به زير نقادي علمي برد، هرمان ساموئل رايماروس، استاد زبان‌هاي شرقي دانشگاه هامبورگ در سال 1728 تا 1768م، بود. ۱ ويل دورانت در آغاز فصل بيست و ششم از جلد سوم کتاب تاريخ تمدن مطرح کرده است که ناپلئون بناپارت به هنگام ملاقاتش با ويلانت، نويسنده و محقق آلماني، در سال 1808م، چيزي از او دربارة سياست و جنگ نپرسيد، بلکه از او پرسيد که آيا به تاريخي بودن عيسي معتقد است يا نه؟ ۲ اين پرسش چنان قابل توجه بوده است که سبب نگارش ده‌ها کتاب در اين زمينه شده است. ۳ بعد از مسأله وجود تاريخي عيسي، مهم‌ترين رکن عقايد و الهيات مسيحي، تجسّد خدا ۴ در عيسي مسيح است که پاية
1.. ر.ک: آشنايي با اديان بزرگ، ص۱۲۸.
2.. تاريخ تمدن، (قيصر و مسيح)، ج۳، ص۶۵۱.
3.. در اين باره مي‌توان به کتاب‌هاي زير اشاره کرد. از اين ميان، کتاب عيسي اسطوره يا تاريخ، نوشته آرچيبالد رابرتسون با ترجمه حسين توفيقي توسط انتشارات مرکز اديان و مذاهب منتشر شده است. Jesus: Myth Or History? Archibald Robertson ۱۹۴۶; Jesus: Myth Or History? Alfred Carl Kreke ۱۹۳۶; Jesus the Nazarene: Myth Or History? Maurice Goguel ۲۰۰۶; Myth Or History? A Classic investigation into the question of the historical actuality of Jesus; Jesus in History and Myth R. Joseph Hoffmann Gerald A. Larue ۱۹۸۶; The Quest of the Historical Jesus Albert Schweitzer John Bowden ۲۰۰۱; The Jesus Myth George Albert Wells ۱۹۹۸; The Birth of Jesus: History Or Myth? James Veitch ۱۹۹۷; The Jesus Mysteries: Was the Original Jesus a Pagan God? Timothy Freke Peter Gandy ۲۰۰۱; The life of Jesus or A critical examination of His history David Friedrich Strauss ۱۸۴۳; Jesus as Man Myth and Metaphor: Beyond the Jesus of History Benjamin W. Farley ۲۰۰۷; The Jesus Myth Andrew M. Greeley ۱۹۷۱; The Truth about Jesus is He a Myth? M. M. Mangasarian; The Jesus Myth Rita Oleyar; Jesus: Myth Man Or God Or The Popular Theology and the Positive Religion James Martin Peebles ۱۸۷۰; Jesus a Myth Georg Morris Cohen Brandes Edwin Bj?rkman ۱۹۲۶; JESUS WHO? Myth vs. Reality in the Search for the Historical Jesus James Gardner ۲۰۰۶; The Jesus Myth G. A. Wells ۱۹۹۸; The Christ Myth Arthur Drews and C. Deslisle Burns ۱۹۹۸; The Jesus Puzzle: Did Christianity Begin with a Mythical Christ? Challenging the Existence of an Historical Jesus Earl Doherty ۲۰۰۵; Jesus Christ: A Pagan Myth: Evidence that Jesus Never Existed Shirley Strutton Dalton and Laurence E. Dalton ۲۰۰۸; Jesus: Man and myth: a personal approach Francis Terry ۱۹۸۱; The Myth of the Historical Jesus and the Evolution of Consciousness Hal Childs ۲۰۰۰; The Historical Jesus: Man Myth or God John W. Sweeley ۲۰۰۵; The Jesus Inquest: Myth or History? Charles Foster ۲۰۰۶; Jesus Is A Myth Zain Winter ۲۰۰۰; Jesus: Event or myth? H. Eugene Johnson ۱۹۷۵; Jesus the Nazarene: Myth or History? Maurice Goguel R. Joseph Hoffmann and Frederick Stephens ۲۰۰۶; Jesus: Myth or Reality? Ian Curtis ۲۰۰۶; The Truth About Jesus Is He a Myth Mangasar Mugurditch Mangasarian ۲۰۰۸; The Truth About Jesus Is He a Myth? Mangasar Magurditch Mangasarian ۲۰۰۸; Jesus Man or Myth? Carsten Peter Thiede ۲۰۰۵; Jesus: God Man or Myth? An Examination of the Evidence Herbert Cutner ۱۹۵۰; Myth Man: A Storytellers Jesus John R Aurelio ۱۹۹۳; Jesus Christ: Man or Myth? E. M. Blaiklock ۱۹۸۴.
4.. Incarnation.
