روز هفدهم اين ماه، مولد پيغمبر( بوده است. روز آدينه نزديك برآمدن صبح، در آن لحظه كه فيل آوردند تا كعبه را خراب كنند. روز بزرگوارى است و در روزه داشتن اين روز، ثواب جزيل است و فضل بسيار. و اين روز، يكى است از آن چهار روز كه در سال روزه ببايد داشت. روايت كرده اند از ائمّه( كه گفته: هر كه روز هفدهم ماه ربيع الأوّل روزه دارد، خداى تعالى بنويسد وى را ثواب يكساله روزه و سنّت بود صدقه دادن در اين روز و زيارت مشاهد ائمّه( كردن. ۱
نويسنده نزهة الزاهد هم در سال 598 ق، نوشته است:
هفدهم اين ماه بود مولد پيغمبر(. روايت كرده اند از ائمّه( كه هر كه اين روز روزه دارد، خداى تعالى، وى را روزه يكساله بنويسد و مستحب بود در آن، صدقه دادن و زيارت مشهدها كردن. ۲
در يك روايت داستانى هم كه در بحار الأنوار آمده است، به نقل از واقدى، ولادت پيامبر(، شب جمعه، قبل از طلوع فجر روز هفدهم ربيع الأوّل ذكر شده است. ۳
پس از وى، طبرسى نيز در اعلام الوري، همين نظريه را پذيرفته و آن را عقيده شيعه دانسته و برابر آن را نظريه اهل سنّت مى داند كه روز تولّد را دوشنبه دوم ربيع الأوّل يا دهم آن مى دانند. ۴
شهرت روز هفدهم، به حدّى است كه بعدها مجلسى نوشت:
اتّفاق اماميه روى همين تاريخ است؛ گرچه بيشتر مخالفان، روز دوازدهم را معيّن كرده اند، تنها كلينى، روز دوازدهم را گفته است كه مى تواند اختيار آزادانه او يا از روى تقيّه باشد. ۵
به هر روى، روز هفدهم، به عنوان روز ولادت، تقريبا ميان شيعه شهرت داشته و اجماعى تلقّى شده است. ۶
مرحوم مجلسى از كتاب مواليد الأئمّة( نقل كرده است كه ولادت پيامبر( در هفدهم ربيع الأوّل عام الفيل، روز جمعه در وقت زوال بوده و گفته اند كه وقت طلوع فجر، چهل سال پيش از بعثت، و مادرش در ايام تشريق در نزديكى جمره وسطى در منزل عبد الله بن عبد المطلب، حامله شد و در شعب ابى طالب، خانه محمّد بن يوسف در زاويه انتهايى. ۷ البته در همين كتاب مواليد الائمّة آمده است:
گفته اند كه تولّد، روز دوشنبه آخر روز دوازدهم ربيع الأوّل سال 908 اسكندرى در شعب ابى طالب، در وقت پادشاهى انوشيروان بوده است. ۸
1.. ذخيرة الأخرة (به كوشش: رسول جعفريان، قم: انصاريان)، ۱۳۷۵ ش، ص۱۰۶.
2.. نزهة الزاهد (به كوشش: رسول جعفريان، تهران: ميراث مكتوب، ۱۳۷۶ ش)، ص۳۵۳.
3.. ر.ك: بحار الأنوار، ج۱۵، ص۲۸۷.
4.. ر.ك: اعلام الوري، ج۱،ص ۴۲. نظريه دوم يا دهم، رواياتى است كه در طبقات ابن سعد ج۱، ص۱۰۰ ـ ۱۰۱ آمده است.
5.. بحار الأنوار، ج۱۵، ص۲۴۸.
6.. ميزان السماء، ص۴۲۷.
7.. بحار الأنوار، ج۱۵، ص۲۵۰.
8.. همان.