ولد رسول الله( يوم الاثنين لليلتين خلتا من شهر ربيع الأوّل، و يقال لثمان ليال خلون من شهر ربيع الأوّل. ۱
مسعودى نيز در مروج الذهب، هشتم ربيع الأوّل را تاريخ ولادت دانسته است:
الذى صحّ من مولده ـ عليه الصلاة و السلام ـ أنّه كان بعد قدوم أصحاب الفيل مكّة بخمسين يوماً، و كان قدومهم مكّة يوم الاثنين لثلاث عشرة ليلة بقيت من المحرّم، سنة ثمانمائة و اثنتين و ثمانين من عهد ذى القرنين، و كان قدوم أبرهة مكّة لسبع عشرة خلت من المحرّم و لست عشرة و مائتين من تاريخ العرب، الذى أوّله حجّة الغدر و لسنة أربعين من ملك كسرى أنوشروان. و كان مولده ـ عليه الصلاة و السلام ـ لثمان خلون من ربيع الأوّل من هذه السنة بمكّة، فى دار ابن يوسف. ۲
بخشى از اين اختلاف نظرها را حمزه اصفهانى، مورّخ، منجّم و جغرافي‌دان معروف نيز آورده است. وى با اشاره به آنچه طبرى در اين باره آورده، مى نويسد:
برخى دوم ربيع، برخى هشتم و برخى سيزدهم اين ماه را روز ولادت مى دانند؛ امّا در دو چيز اختلاف ندارند: يكى اين كه مولد در نيمه نخست ماه بوده و ديگرى اين كه روز دوشنبه بوده است. ۳
اين كه طبرى، روز سيزدهم را جزو اقوال آورده باشد، در تاريخ الطبري (نه متن اصلى و نه ذيل المذيل موجود) نيست. آنچه در آن كتاب آمده، همان روايت مشهور ابن اسحاق يعنى روز دوازدهم است. ۴
ه . دهم رمضان
چهار مستند براى اين تاريخ وجود دارد:
نخست، روايت امام جعفر صادق( از طريق يعقوبى كه طبق معمول، سند آن را نقل نكرده و احتمال مى رود كه با استفاده از كتاب المغازي ابان، آن را نقل كرده باشد؛ زيرا در مصادر خود در مقدّمه، يك طريق خود را اين طور معرفى كرده: و أبان بن عثمان عن جعفر بن محمّد . عبارت يعقوبى اين است:
و قال من رواه عن جعفر بن محمّد يوم الجمعة حين طلع الفجر لاثنتى عشرة ليلة خلت من شهر رمضان. ۵
1.. المحبر، ص۹.
2.. مروج الذهب، ج۲، ص۲۷۴.
3.. تاريخ سني ملوك الأرض (بيروت: دار مكتبة الحياة)، ص۱۱۷.
4.. ر.ك: تاريخ الطبري، ج۲، ص۱۵۶.
5.. تاريخ يعقوبي، ج۲، ص۵.
