غاليان و انديشه تحريف قرآن - صفحه 200

بسيار ضعيف و فاسد الاعتقاد است و قابل اعتماد نيست. وي در حالي وارد قم شد كه در كوفه به دروغ‌گويي مشهور بود. مدتي در محضر احمد بن محمد بن عيسي بود تا اين‌كه به غلو، شهرت پيدا كرد.
شيخ طوسي در ترجمه وي مي‌نويسد:
محمد بن علي الصيرفي يكنّي ابا سمينه له كتب.... و اخبرنا بذلك جماعه عن.... الا ما كان فيها من غلو و تخليط أو غلو أو تدليس أو ينفرد به و لا يعرف من غير طريقه؛ ۱ روايات ابا سمينه براي ما نقل شده است به استثناي رواياتي كه مشتمل بر غلو، تخليط و تدليس باشد و يا آن‌كه فقط ابا سمينه ناقل آنها باشد و از طريق ديگري نقل نشده باشد.
روشن است كه عبارات شيخ طوسي، گوياي غالي بودن اين شخص است.
فضل بن شاذان گفته است:
دروغ‌پردازان مشهور عبارت‌اند از: ابوالخطاب، يونس بن ظبيان، يزيد الصائق، محمد بن سنان و ابوسمينه و ابوسمينه مشهورترين آنهاست. ۲
ابن‌غضايري مي‌نويسد:
محمد بن علي بن ابراهيم الصيرفي ابن خلاد المقري ابو جعفر الملقب بأبي سمينه: كوفي، كذاب، غال، دخل قم و اشتهر امره بها و نفاه احمد بن محمد بن عيسي الاشعري ـ رحمه الله عنها ـ و كان شهيراً في الارتفاع لا يلتفت اليه و لا يكتب حديثه؛ ۳
ابا سمينه اهل كوفه، دروغ‌گو و غالي است. وارد قم شد و نام و نشاني پيدا كرد. آن‌گاه، احمد بن محمد بن عيسي او را از قم اخراج كرد. او مشهور به ارتفاع در مذهب بود. به او اعتنا نمي‌شود و احاديثش نوشته نمي‌شود.
شدت عبارات ابن‌غضايري در مورد غلو صيرفي به حدي است كه ادعا شده، كسي به وي توجهي نمي‌كرد و حديثي از وي نمي‌نوشت.
ابن‌داوود و كشي هم، ابوسمينه را در نقل روايت، خيلي ضعيف و از نظر اعتقادي، فاسد مي‌دانند كه در هيچ چيزي نمي‌توان به وي اعتماد كرد؛ ضمن اين‌كه وي را در غلو گويي و دروغ پردازي مشهور مي‌دانند. ۴

3. محمدبن فضيل

وي كه نام دقيق‌تر او محمدبن فضيل بن كثير الصيرفي الازدي و معروف به ابو جعفر الازرق است، در سند 47 روايت از روايات تحريف آمده است.

1.. الفهرست، ص۲۲۳.

2.. رجال الكشي، ص۵۴۶.

3.. البيان في تفسير القرآن، ج۱۷، ص۳۲۰.

4.. رجال الكشي، ص۵۴۵؛ رجال (ابن‌داود حلي)، ص۲۷۶.

صفحه از 221