14. علي بن احمد كوفي
اين راوي، گرچه نامش در زمره راويان مذكور نبود، اما به جهت آن‌كه كتاب او از منابع رديف اول روايات تحريف به شمار مي‌آيد، مي‌تواند در شمار راويان غالي به شمار آيد (چنان‌كه القرائات سياري نيز منبع عمده روايات تحريف بود).
علي بن احمد كوفي (م 352 ق) فقيه و راوي امامي است كه كتابي در موضوع تحريف، تأليف كرده است. نجاشي گزارش نموده كه وي كتابي به نام التبديل و التحريف نوشته است. ۱ ابن‌شهرآشوب عنوان كتاب را اين‌گونه ذكر كرده است:
الرد علي اهل التبديل و التحريف في ما وقع من اهل تأليف. ۲
اين اثر موجود نيست، امّا ما از علي بن احمد از طريق گفته‌هايش در اثر ديگر وي مي‌توانيم مطلع شويم:
قرآني كه در دست مردم است، تمام قرآن نيست؛ بخشي از قرآن در دست مردم نيست و از دست رفته است. ۳
نجاشي درباره‌اش مي‌نويسد:
علي بن احمد ابوالقاسم الكوفي: رجل من اهل الكوفة، كان يقول انه من آل ابي طالب، و غلا في امره و فسد مذهبه و صنف كتباً كثيرة اكثرها علي الفساد... و هذا الرجل يدعي له الغلاة منزلة عظيمة؛ ۴
وي سرانجام دچار غلو شد و به مذهبي فاسد روي آورد. كتاب‌هاي فراواني نوشته است كه بيش‌تر آنها فاسد است..... غلات براي اين مرد، مدعي مقام و منزلت بزرگي هستند.
شيخ طوسي هم در الفهرست مي‌نويسد:
كان امامياً، مستقيم الطريقة... ثم خلط و اظهر مذهب المخمسة و صنف كتباً في الغلو و التخليط؛ ۵
...گرفتار خلط شد و مذهب مخمس ۶ اظهار كرد و كتبي در غلو و تخليط تأليف نمود.
ابن‌غضايري هم درباره اين راوي گفته است:
علي بن احمد، ابوالقاسم الكوفي، المدعي العلوية، كذاب غال، صاحب بدعة و مقالة، رأيت له كتباً كثيرة لا يلتفت اليه؛ ۷
1.. همان، ص۱۸۸.
2.. معالم العلماء، ص۵۷.
3.. الاستغاثة في بدع الثلاثة، نسخه خطي، برگ‌هاي ۳۱ ب، الف ۳۱.
4.. رجال النجاشي، ص۲۶۵.
5.. فهرست الطوسي، ص۱۵۵.
6.. مراد از تخميس در نزد غلات، آن است كه مصالح عالم، به پنج نفر يعني، سلمان فارسي، مقداد، عمار، اباذر و عمرو بن اميه الضمري واگذار شده است.
7.. البيان في تفسير القرآن، ج۱۲، ص۲۶۹.
