آن امامان همام گاه با كلماتي به ظاهر ساده و بي‌جان، چنان پرده‌هايي زنده و زيبا و تابلوهايي نفيس را در پيش روي مخاطبان به نمايش گذارده‌اند كه پس از سپري شدن قرن‌هاي متمادي هنوز جذابيت خود را حفظ نموده‌اند و هر يك از تصاوير و صحنه‌هاي چشم نواز آن افق‌هاي تازه‌اي را در پيش روي انديشه و خيال آدمي مي‌گشايند و پاي روح انسان را به عالمي زنده و پر نشاط مي‌گشايند.
ما در لا به لاي سخنان ائمه اطهار عليهم السلام شاهد تشبيهات نغز و تمثيلات بديع و استعارات بي‌بديل و كنايات شگفت و ديگر جلوه‌هاي ادبي و هنري هستيم كه در قالب آنها معارف ژرف به روشي گويا و مجسم به تصوير در آمده‌اند و موضوعات معنوي و روحي و حالات نفساني جان گرفته‌اند و بر پرده نمايش حاضر گرديده‌اند.
تعريف تصوير
تصوير، در لغت، به معناي صورت و شكل قرار دادن براي چيزي يا نقش و رسم نمودن چيزي است. ۱ تعاريف گوناگوني از گذشته تاكنون، براي مفهوم اصطلاحي تصوير و تصوير آفريني ارائه گرديده، ۲ که در هر کدام از زاويه‌اي خاص به اين موضوع جالب توجه نگريسته شده است.
انديشمند غربي، ون ۳ در تعريف تصوير مي‌گويد:
تصوير كلامي غني است كه بيش‌تر از عناصري محسوس تشكيل شده و در بردارنده فكر يا احساسي است و بر چيزي بيش از معناي ظاهري كلام دلالت دارد. ۴
و نيز گفته‌اند:
تصوير (ادبي) هر نوع آرايه كلامي به شكل‌هايي از نوع تشبيه، استعاره، مجاز، كنايه و مانند آنهاست كه به منظور ايجاد صورت‌هاي ذهني و انگيزش عاطفه به كار مي‌رود. ۵
برخي نيز تصوير را در مباحث ادبي به مجموعه تصرفات بياني و مجازي اطلاق نموده‌اند كه گوينده با كلمات تصوير مي‌كند و نقشي را در ذهن خواننده يا شنونده به وجود مي‌آورد. ۶
شاعر انگليسي، سي دي لويس در ساده‌ترين توصيف تصوير را: تابلويي ساخته شده از جنس كلمات مي‌داند. ۷
او معتقد است كه تشبيه يا استعاره مي‌تواند يك تصوير بيافريند، اما در عين حال، برخي تعابير توصيفي را مي‌توان سراغ گرفت كه بدون چنين عناصري نيز قدرت خلق تصاويري با شكوه و خيركننده را دارد. ۸
1.. فرهنگ لغت دهخدا، ج۴، ص۵۹۳۳.
2.. مولف كتاب: الصورة الفنية في المثل القرآني (از ص۲۱ تا ۳۶) به طور جامع به ارائه تعاريف گوناگون قدما و معاصران از مفهوم تصوير پرداخته و آن‌گاه، به نقد و مقايسه آنها با يكديگر مبادرت ورزيده است.
3.. Van.
4.. تمهيد في النقد الحديث، ص۱۹۲.
5.. فرهنگ بزرگ سخن، ج۳، ص۱۷۶۶.
6.. فرهنگ اصطلاحات ادبي، ص۱۳۹.
7.. The Poetic imge. Page۲۵، به نقل از: التصوير الفني في الحديث النبوي، ص۴۸۹.
8.. همان.
