نشريات حديث در ايران(1)

؛ هادى ربّانى

حديث، پس از قرآن كريم، مهم ترين منبع شناخت دين به شمار مى رود. اگر قرآن كريم را به مثابه قانون اساسى اسلام بدانيم ـكه كليات را بيان كرده ـ تبيين، تفصيل و جزئيات به روايات واگذار شده است. از اين رو، از آغاز اسلام، مسلمانان به فراگيرى، ثبت و تدوين احاديث، به رغم برخى فراز و نشيب ها، توجّه كرده، مجموعه هاى حديثى فراوانى را در موضوعات مورد نياز دين داران، فراهم آورده اند. پس از آن نيز دانش هاى رجال، تاريخ حديث، مصطلحات حديث، فقه الحديث و... براى حفظ، نشر، فهم و تبيين ميراث روايى پديد آمد.
تدوين هزاران اثر حديثى نشان مى دهد كه مسلمانان، از آغاز تاكنون، پس از قرآن، بيشتر به حديث توجّه كرده اند. همچنين دست نوشته هاى حديثى بى شمارى كه در بستر تمدن اسلامى نگاشته شده و امروزه بخشى از اين ميراث به دست ما رسيده و تاكنون به زيور طبع آراسته نشده است، همه حكايت از اهتمام فراوانى دارد كه در اين عرصه روى داده است. در دوران معاصر نيز انديشمندان مسلمانان با نگاهى دوباره به ميراث روايى، كوشش گسترده اى را براى بهره جستن هرچه بيشتر از اين منبع عظيم آغاز كرده اند و با تأسيس دانشكده هاى حديثى، مراكز تحقيقاتى حديثى و... در اين راه گام هاى مؤثرى برداشتند.
اهتمام به حديث در حوزه هاى گوناگون ـ همچون فعاليت هاى قرآنى ـ پس از پيروزى انقلاب اسلامى فزونى گرفته است. تصحيح و احياى متون كهن روايى، توليد نرم افزارهاى حديثى، افزايش رشته هاى علوم قرآن و حديث در دانشگاه ها، انتشار نشريات تخصصى حديثى از ديگر نمودهاى اقبال به حديث است.
بخشى از نگاشته هاى حديثى را مقالات حديثى تشكيل مى دهد. قدمت نگارش مقالات