تفسیر روایی سوره الرحمن

چکیده :

قرآن کریم گنجینه­ای است سرشار از معارف ژرف که دسترسی به عمق معارفش بر هر کسی میسر نیست. پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) به عنوان نخستین مفسر کلام وحی و در پی آن حضرت، ائمه اطهار (علیهم­السلام) وظیفه تفسیر و تبیین صحیح و استوار آیات قرآن را بر عهده گرفته و مجموعه­ای از مهمترین منابع دینی در تفسیر آیات قرآن را در اختیار بشریت قرار داده­اند.

سوره الرحمن از سوره های مکی است که عروس قرآن نام گرفته است. تفسیر این سوره از زوایای گوناگون می­تواند مورد بررسی قرار گیرد.

در این پژوهش با دسته بندی آیات سوره ابتدا با مراجعه به اقوال لغویان متقدم و مفسران اهل ادب به تبیین مفاهیم واژگان کلیدی این سوره پرداخته شده و سپس با مراجعه به برخی از تفاسیر معتبر،  مفاهیم ظاهری آیات تبیین گردیده است همچنین به آموزه های هدایتی موجود در آیات سوره در حد توان اشاره شده است. در پی آن با نقل روایات تفسیری پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و ائمه اطهار(علیهم السلام) که ناظر به تفسیر آیات و یا به نحوی مرتبط با آیات این سوره است به تفسیر روایی سوره پرداخته­ایم. در این بخش از مهمترین کتب تفسیر روایی شیعه از جمله عیّاشی، قمی، صافی، البرهان و از تفاسیر اثری اهل تسنن تنها از درالمنثور سیوطی بهره جسته­ایم. در بخش تفسیر روایی آیات به شناسایی آسیب­های محتوایی، بیان تناسب مفاهیم این روایات با مفاهیم تفسیری مستفاد از آیات و نیز گونه­شناسی روایات تفسیری پرداخته­ایم.