ياد شده است. از تأليفات او، کتاب الاجازات، الرسائل الکثيرة ( الذريعة إلى تصانيف الشيعة: ج 10 ص 254) ميباشد (رياض العلماء: ج2ص 88؛ روضات الجنات: ج2 ص327).

7. خليل بن الغازي القزويني (ت 1001، م 1089)

زادگاه و موطن ملا خليل، قزوين است. وي، استاد در علم فقه و کلام و حديث بود. فردي مدقق، محقق، داراي کمالات و فضايل که کراماتي به او منسوب است. قبل از سن سي سالگي، مدتي توليت موقوفات حضرت عبدالعظيم در اختيارش بود، و در آن آستان شريف مشغول تدريس بود. مدتي بعد به مکه عزيمت نمود و در آنجا مجاورت نمود، و حاشيه مجمع البيان را در آنجا تأليف نمود. از تأليفات اوست: الجمل يا المجمل، حاشيه شرح شمسيه قطب رازي، حاشيه عدة الاصول شيخ طوسي، حاشيه مجمع البيان طبرسي، رساله حرمت توتون، رساله حرمت نماز جمعه در زمان غيبت، رموز التفاسير الواقعه في الکافي و الروضه، شرح کافي به زبان فارسي ( الصافي) و عربي ( الشافي)، رساله نجفيه در جواب سؤال نجف قلي بيک ( الذريعة إلى تصانيف الشيعة: ج 11 ص 228) و رساله قميه در جواب نذر علي بيک (همان: ج 11 ص 222) و تعليقات بر توحيد ابن بابويه (جامع الرواة: ج1 ص 298 ؛ أمل الآمل: ج 2 ص 112).

8. رفيع الدين محمد بن حيدر الحسيني الطباطبائي النائيني ( ميرزا رفيعا ) (ت 997 ، م 1082)

عبارات علما در مورد وي قابل دقت و جالب است: فقيه اصولي، حکيم متکلم، حاوي فروع و اصول، جامع معقول و منقول. حال وي در جلالت قدر و عظمت شأن و رفعت مقام و تبحرش در علوم عقلي و دقت نظر، مشهورتر از آن است که ذکر شود، و بالاتر از اين است که در عبارت بگنجد. از تأليفات وي عبارت است: اقسام التشکيک و حقيقته، الثمرة في تلخيص الشجرة، حاشيه اصول کافي، حاشيه شرح ارشاد اردبيلي، حاشيه شرح اشارات خواجه نصير طوسي، حاشيه مختصر الاصول عضدي، حاشيه صحيفه سجاديه، حاشيه مختلف علامه، حاشيه مدارک الاحکام، الشجرة الالهيه (مشتمل بر جواب سوال و شبهههايي است که ممکن است به ذهن هر پرسشگري برسد)، شرح حديث حدوث الأسماء. وفات ميرزا رفيع الدين، در سال 1080، در اصفهان و حدود 85 سالگي بود، و در مقبره تخت فولاد آن شهر مدفون گرديد ( أمل الآمل: ج 2 ص 309).

9. زين الدين بن محمد بن حسن، نوه شهيد ثاني (ت 1009 ، م 1063 )

در شهر جبل عامل متولد شد، و از همان سنين کودکي شروع به تحصيل علم نزد پدرش نمود. بعد از مسافرت به عراق، به ايران آمد و در شهر اصفهان در مجلس درس شيخ بهايي حاضر شد، و مدت زيادي ملازم وي بود. در سال 1030 هـ (سال رحلت شيخ بهايي)، به مکه عزيمت نمود و بعد از بيست سال اقامت در مکه، به زادگاه خويش برگشت. سپس دوباره به مکه برگشت و در آنجا اقامت نمود، و در همان جا در سن پنجاه و چهار سالگي دار فاني را وداع گفت. گفته شده که وي به خاطر شدّت احتياطش، کتابي تأليف ننمود (همان: ج1 ص 92).