بررسي روش تفسيري و رويکردهاي مُغنيه در تفسير «الکاشف»
مصطفي سليمي زارع
چکيده
در طول حدود پانزده قرني که از نزول قرآن ميگذارد، مفسّران از منظرهاي گوناگون و با دغدغههاي مختلف، به تفسير اين کلام الهي پرداخته و کوشيدهاند تا هر چه بيشتر به عمق آن، راه يابند و از آموزههاي آن براي رسيدن به سعادت دنيا و آخرت، بهره گيرند. بررسي روش تفسيري هر يک اين مفسّران، ما را در انتخاب گامهاي استوارتر در تفسير، ياري ميکند. تفسير الکاشف، از تفاسير معاصر شيعي است که به جنبه تربيتي انسان در صحنههاي اجتماعي و فردي، عنايتي خاص دارد. در اين مقاله، رويکرد تربيتي، فقهي، کلامي و روايي اين تفسير را بررسي ميکنيم.
کليد واژهها: روش تفسيري، مُغنيه، تفسير الکاشف.
تفسير الکاشف، از تفاسير ارزشمند و معاصر شيعي است که شيخ محمّد جواد مُغنيه، آن را به رشته تحرير در آورده است. اين عالم جليل القدر، از شخصيتهاي ديني فعّال لبنان بوده است که در تفسير خود از قرآن کريم، توجّهي ويژه به جنبههاي تربيتي آن، داشته است. در اين نوشتار، بر آنيم تا به اختصار، رويکرد تربيتي ـ اجتماعي، فقهي، کلامي و روايي آن را بيان کنيم.
درباره مولّف و کتاب او
محمّد جواد مغنيه، فرزند شيخ محمود، در سال 1904 م، در روستاي طيردِبا در لبنان، در خانوادهاي روحاني ديده به جهان گشود. او در چهار سالگي، مادرش را از دست داد. پس از مرگ مادرش، پدر او لبنان را به قصد عراق، ترک کرد و محمّد جواد، توانست در نجف، خط و حساب و زبان فارسي را بياموزد. شيخ محمود مغنيه ـ که از علماي معروف لبنان بود ـ ، بعد از چهار سال، با دعوت مردم عبّاسيه، به