وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ(دخان: آيه ۳۸) ؛ و آسمان‌ها و زمين و آنچه را که ميان آن دو وجود دارد، به بازي نيافريده‌ايم. (
همان‌طور که آموزه‌هاي قرآن نيز به ما يادآور مي‌شوند، بسيار ديده‌ايم که چه بسا انسان، يچزي را خوش نداشته، امّا برايش خير و برکت بوده است:
فَعَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا (نساء، آيه ۱۹) ؛ پس چه بسا يچزي را خوش نمي داريد و خدا، در آن، خير فراوان قرار داده است. (
در احاديث نيز به اين مسئله اشاره شده است:
فاصْبِرْ فإنَّ في الصَّبْرِ علي ما تَکْرَهُ خَيراً کَثيراً.
پس صبر پيشه کن؛ زيرا در آنچه نمي‌پسندي، خيري فراوان است (من لا يحضره الفقيه: ج4، ص 413).
با چنين بينشي است که أبا عبد الله الحسين(، در روز عرفه، خطاب به خداي رحمان مي‌فرمايد:
عدلٌ فينا قضائُک .
[خدايا!] قطعاً قضا و قَدَر تو در مورد ما، عينِ عدالت است ( إقبال الأعمال: ص 347).
امام(، آنچه را خدا برايش در نظر گرفته، کاملاً مي‌پذيرد و از روي يقين به اين باور قرآني مي‌رسد که خداي مهربان، حقيقتاً به احدي از بندگانش ظلم نمي‌کند:
إِنَّ اللّهَ لاَ يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (يونس: آيه ۴۴) ؛ خداوند، به هيچ وجه به مردم، ستم نمي کند، ليکن مردم، خود بر خويشتن ستم مي‌کنند.(
اصولاً تنگناهاي زندگي بر اساس مصالحي است که عمدتاً فهم و آگاهي از حکمت‌هايشان، مربوط به اين عالَم نيست ^۱ . کسي که در دنيا از نعمت بينايي محروم بوده، در روز قيامت که غوغاي بزرگي برپاست، مي‌فهمد که از گذرِ محروميتِ ديروز است که امروز، از بازخواست‌هاي هول‌انگيز بهره‌مندانِ از نعمت بينايي، معاف است و چه بسا آرزو کند که: اي کاش، در دنيا محروميت‌ها و تلخي‌هاي ديگري را تحمّل مي‌کرد تا به عوضِ آن، از لغزشگاه‌هاي عجيب امروز، رهايي مي‌يافت! در حديثي آمده است:
عجباً للمؤمنِ! لا يقضِي اللهُ قضاءً إلاّ کانَ خيراً له... و إن ابتلاهُ کانَ کفّارَةً لِذَنبِه.
براي مؤمن، در شگفتم! در حالي که خدا، سرنوشتي را مقرّر نمي گردانَد، جز اين‌که برايش خير است... و اگر خدا، مؤمني را بيازمايد، کفّاره‌اي براي گناهش خواهد بود (تحف العقول: ص 48 ؛ التمحيص : ص58 ح 116).