ظرف نخست تناول نموده است. طعم و لذتي که او آخر غذا مي‌برد، با ابتداي آن متفاوت است... . ۱
آري، اگر اين منزلت پايين افراد در بهشت است، مي‌توان صدها حديث مفصل از اين نکته خواند که در مراتب بالاتر، چه نعمت‌ها و مواهبي در انتظار بندگان خاص الهي است!
نعمت‌هايي که هيچ چشمي تاکنون آن را نديده و گوشي نشنيده و بر دل هيچ‌کس تاکنون خطور نکرده است. ۲
سيماي کريه دوزخ و دوزخيان
در روايات نبوي، در قالب تشبيهات و مثال‌هايي چند، پرده از چهره کريه و بد منظر دوزخ برداشته شده و گاه با توصيفاتي دقيق، آن کانون قهر و غضب الهي، همچون صحنه‌هايي زنده در پيش روي انسان‌ها به نمايش در آمده است که به برخي از صحنه‌هاي آن نظر مي‌افکنيم:
شعله‌هاي ابدي
در تصويري شگفت، چگونگي شکل‌گيري آتش دوزخ اين‌گونه ترسيم گرديده است: در آتش (دوزخ)، هزار سال دميده شد تا سرخ گرديد، و هزار سال دميده شد تا سفيد شد، و هزار سال دميده شد تا سياه شد. آتش دوزخ سياه و تيره است و با غضب الهي در آميخته، هيچ‌گاه شعله‌هايش فروکش نمي‌کند، و آتش برافروخته‌اش به سردي نمي‌گرايد. ۳
يک شعله و اين همه حرارت!
و در توصيف تنها يک شعله از شعله‌هاي آتشي که وصفش گذشت، چنين صحنه شگفتي به نمايش در آمده است:
اگر شعله‌اي از شعله‌هاي جهنم در مشرق باشد، آن‌کس که در مغرب است، گرماي آن‌را احساس مي‌کند. ۴
1.. «ان اسفل أهل الجنة أجمعين درجه لمن يقوم علي رأسه عشرة الآف. بيد کل واحد صحفتان واحده من ذهب و الاخري من فضه في کل واحد لون ليس في الاخري مثله، يأکل من آخرها مثل ما يأکل من أولها يجد لآخرها من الطيب و اللذه مثل الذي يجد لاولها... » ( الدر المثور: ج ۶ ص ۲۲).
2.. «قال الله تعالي: اعددت لعبادي الصالحين ما لا عين رات و لا اذن سمعت و لا خطر علي قلب بشر» ( کنز العمال: ح ۴۳۰۶۹؛ بحار الانوار: ج ۸ ص ۱۹۱).
3.. «أوقد عليها الف عام حتي أحمدت و ألف عام حتي أبيضت و الف عام حتي أسودت. فهي سوداء مظلمة ممزوجة بغضب الله تعالي، لا يهدأ لهيبها و لا يخمد جمرها» (بحار الانوار: ج ۵۷ ص ۲۵۷ ؛ سنن الترمذي: ج ۴ ص ۱۱۰ ؛ کنز العمال: ج ۱۴ ص ۵۲۲).
4.. «لو أنّ شرره من شرر جهنم بالمشرق لو جد حرها من المغرب» (کنز العمال: ج ۱۴ ص ۵۲۳ ؛ مجمع الزوائد: ج ۱۰ ص ۵۸۷ ؛ فيض القدير: ج ۵ ص ۳۹۳).
